Türk Kökenli Futbolcularda Apolipoprotein-E Genotiplerinin Belirlenmesi

Authors : Başak Funda Eken, Hazal Gezmiş, Yasemin Ük, Alper Erdoğdu, Canan Sercan Doğan, Deniz Kiraç, Korkut Ulucan

Pages : 53-58

View : 32 | Download : 9

Publication Date : 2019-12-18

Article Type : Research

Abstract :Apolipoprotein molekülleri, metabolizmamız için öneminin yanı sıra bazı hastalıklar içinde önemli biyolojik biyo-belirteçlerdendir. Özellikle Apolipoprotein E (ApoE) bu konuda en fazla çalışılan moleküllerin başında gelmektedir. Literatür incelemesi yaptığımızda serum ApoE seviyeleri ile spor ve egzersiz arasında ilişki kurulmuş, ancak bu proteini kodlayan APOE geni ile ilgili kısıtlı çalışma olduğu gözlenmiştir. Çalışmamızda, sporcuların nörobilişsel ve atletik performans üzerine etkisi olduğu düşünülen ve ApoE genindeki ε2/ε3/ε4 varyantlarının Türk futbolcularda dağılımlarını belirlemeyi amaçladık. Çalışmamıza aktif futbol oynayan 18-24 yaş arası 22 profesyonel Türk kökenli futbolcu katıldı. Gerekli etik kurul izinleri alındıktan sonra çalışma protokolunu, sonuç ve çıktılarını anlatan onam formları imzalatıldıktan sonra sporculardan DNA izolasyonu gerçekleştirildi. ApoE genotiplemesi gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu (GZ-PZR) metodu ile gerçekleştirilerek sporculardaki genotip dağılımları belirlendi. Bu dağılımların belirlenmesinde APOE rs429358 ve rs7412 polimorfizmlerin oluşturduğu haplo gruplar değerlendirilmiştir. Kohortumuzda APOE ε3/ε3 genotipi diğer genotiplere göre daha baskın olarak bulunmuştur. 1 sporcuda ε2/ε3 (%4.5), 1 sporcuda ε2/ε4 (%4.5), 13 sporcuda ε3/ε3 (%59) ve 7 sporcunun ε3/ε4 (%32) genotipinde olduğu saptanmıştır. Futbolcularda ε2/ε2 ve ε4/ε4 genotiplerine rastlanmamıştır. Kohortumuzda en yaygın allel olan ε3 ve ε3/ε3 genotipi diğer allel ve genotiplere göre daha baskın olduğu görülmüştür. Çalışma grubumuzda ε2/ε2 ve ε4/ε4 genotiplerine hiç rastlanmamıştır. Çalışma grubumuzdan elde edilen sonuçlara göre ε3/ε3 genotipinin futbolcularda daha baskın olmasının futbol biyolojisi ile ilişkili olabileceği sonucuna varmamızı sağlamıştır.
Keywords : ApoE, polimorfizm, futbol, genetik, spor genetiği