YETKİSİZ TEMSİLDE CULPA IN CONTRAHENDO SORUMLULUĞU

Authors : Mustafa Tiftik, Elif Şen

Pages : 2643-2664

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2016-12-16

Article Type : Research

Abstract :  Temsil, bir kimsenin hukuki işlemlerinin kapsamını ve sayısını artıran bir kurumdur. Temsil sayesinde kişi, aynı anda birden fazla işlem yapabilmektedir. Günümüz teknolojisi ve ticari hayatın bir gereği olarak masraf ve zamandan tasarruf, kimliğini gizli tutmak ve yapılacak sözleşmenin uzmanlık gerektirmesi gibi ihtiyaçlardan dolayı temsil kurumuna başvurulmaktadır. Bunun sonucu olarak da yetkisiz temsil durumu sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Makale konusunu, yetkisiz temsilde culpa in contrahendo sorumluluğu oluşturmaktadır. Culpa in contrahendo sorumluluğu, sözleşme görüşmelerindeki kusurlu davranışlardan doğan sorumluluktur. Yetkisiz temsilcinin sorumluluğu da bir çeşit culpa in contrahendo sorumluluğudur.  Yetkisiz temsil, temsil yetkisi olmaksızın başkası ad ve hesabına işlem yapılmasını ifade eder. Yetkisiz temsilci, bir hukuki işlem yaptığında, temsil olunan o işleme onay verene kadar, sadece üçüncü kişi o işlem ile bağlıdır; temsil olunan uygun sürede onay vermezse üçüncü kişi de işlem ile bağlı olmaktan kurtulur. Temsil olunanın yetkisiz temsil ile yapılan hukuki işleme onay vermediği hallerde, yetkisiz temsilcinin culpa in contrahendo sorumluluğuna gidilecektir. Temsil olunan onay vermesi durumunda ise, yetkisiz temsil ile yapılan sözleşme geçerli hale gelecektir, ancak şartları varsa yine de yetkisiz temsilcinin sorumluğu söz konusu olabilecektir. Bununla birlikte, böyle bir durumda yetkisiz temsilci sadece gecikmeden doğan zararı karşılamakla yükümlü olacaktır. Kısaca bahsedilen bu sorumluluğun esasları çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada kısaca temsil ve yetkisiz temsil kavramları, yetkisiz temsilin benzer kavramlarla karşılaştırılması, yetkisiz temsilin görülme biçimleri, yetkisiz temsilcinin sorumluluk şartları ele alındıktan sonra, çalışmanın esas konusunu teşkil eden yetkisiz temsilden doğan culpa in contrahendo sorumluluğu, yetkisiz temsilin hüküm ve sonuçları başlığı altında ayrıntılı olarak incelenmektedir. 
Keywords : temsil, yetkisiz temsil, culpa in contrehando, sorumluluk, müspet zarar, menfi zarar