Arkeolojik Çalışmalar Işığında Yerkurgan Merkez Tapınağı Ve Zerdüştçülük Tapınak Mimarisi

Authors : Ibrahim Çeşmeli, Abdisabur Raimkulov, Hande Günözü Ulusoy

Pages : 1-57

Doi:10.54577/lycus.1095102

View : 27 | Download : 15

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research

Abstract :Bu makalede, Orta Asya’nın Güney Sogdiana Bölgesi Kaşkaderya Nehri yakınında Demir Çağı’nda gelişmiş Yerkurgan Şehir Harabesi’nde Özbek ve Türk bilim adamlarının ortaklığında 2018 yılında gerçekleştirilen arkeolojik kazı çalışmalarından elde edilen veriler değerlendirildi. Tarihi Buhara- Nahşeb (Nesef) şehirleri arasında İpek Yolu üzerinde bulunan Orta Asya’nın en eski ve büyük şehirlerinden biri olan Yerkurgan Şehir Harabesi’nin ortasında gün yüzüne çıkarılan Merkez Tapınağı kalıntısı muhtemelen Zerdüştçülük ile bağlantılı su-nehir ve ateş ilahlarına adanmıştı. Muhtemelen tapınak ilk yapıldığında merkezi planlı iken sonradan üzerinde ateş altarı bulunan kutsal açık hava platformuna dönüştürüldü. Büyük Merkez Tapınağı ile yanındaki küçük Doğu Tapınağı ve aralarındaki açık hava dinsel törenlerinde kullanılan ateş altarı kaidesi, Pencikent tapınakları gibi Zerdüştçülük inancı ile bağlantılı resmi dinsel bir kompleks oluşturmaktaydı. Bu dinsel kompleks muhtemelen Geç Antik Çağ’da oluşmuştur. Muhtemelen tapınaklar öncesinde şehrin ortası kutsal bir alandı ve burada ateş kültü ile bağlantılı açık hava resmi dinsel törenleri yapılmaktaydı.
Keywords : Özbekistan, Orta Asya, Sogdiana, Zerdüştçülük, Tapınak