Ophrynion Sikkelerindeki Hektor Başı

Authors : Zeynep Sencan Altinoluk

Pages : 39-52

View : 24 | Download : 16

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research

Abstract :MÖ 4. yüzyıla tarihlenen Ophrynion sikkelerindeki farklı görünümlü, savaşçı karakterli erkek başının soru işaretiyle Hektor’a ait olabileceği düşünülmüştür. Antik kaynaklarda Ophrynion, Hektor’un gömüldüğü yer olarak belirtilmiş; kendisine ait bir kahraman kültünün tesis edildiği işaret edilmiştir. Bu makalede, sikkelerdeki tipin ikonografisi ve antik kaynaklar ele alınarak, başın Hektor’u temsil ettiği, miğferinin kimliğe ilişkin esas öne sürülmek istenen imge olduğu açıklanmaya çalışılacaktır. Ophrynion’a özgü Hektor başı üç varyasyonla görülmektedir. Cepheden betimlenmiş birinci varyasyonda, miğferin tepesinde sorgucun tutunduğu anlaşılan düz bir taç, iki yanda stilize grifon kanatları biçiminde tüyler vardır. İkinci varyasyon, komşu kent Sigeion’un sikkelerinde görülen dörtte üç cepheden betimlenmiş Athena’nın yükseltilmiş yanaklıklı, üçlü tüylü taçlı miğferine benzemektedir. Dikkat çekici üçüncü varyasyonda, miğferin tepe tacında bir sfenks, yan taçlarında at yelesinden olduğu anlaşılan kanat benzeri tüyler, tüylerin hemen altında at kulağına benzeyen yukarı kaldırılmış yanaklıklar görülmektedir. Homeros’un dizelerinde sıkça hissettirdiği kahraman-at ilişkisi, özellikle Hektor-at benzetmeleri bu miğferin ikonografisine yansımıştır. Bu tip, Ilias’ta Hektor’un eşi ve oğluyla vedalaştığı altıncı bölümdeki dizelere de atıfta bulunmaktadır. Diğer yandan miğferinin öne çıktığı Hektor’un bu yegane betimi, anlamı tartışmalı olan korythaiolos epithetini açıklamaya yardımcı görünmektedir. Ophrynion sikkelerindeki bu başın, yeleleri uçuşarak dört nala giden atlarla özdeşleştirilen, "(hızlı bir rüzgar gibi hareket eden) fırtına miğferli Hektor’u (κορυθαίολος Ἕκτωρ)” temsil ettiği anlaşılmaktadır.
Keywords : Ophrynion, Hektor, Korythaiolos, Grek Sikkeleri