Kapıdağ Yarımadası ve Marmara Takımadalarında Bizans Dönemi Kültür Varlıkları

Authors : Oğuz Koçyiğit

Pages : 101-128

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2020-12-28

Article Type : Research

Abstract :Kapıdağ yarımadası ve çevresindeki adalar Bizans dönemi boyunca hep önemli olmuş, sosyal, ekonomik ve siyasi olarak sürekli göz önünde kalmışlardır. Marmara adasında yer alan Prokonnessos, mermer üretimi ile öne çıkmış, bir çok uzak bölgeye mermer göndermiştir. Bölgenin en önemli kentlerinden biri olan ve metropolitlik merkezi olarak öne çıkan Kyzikos ise eski görkeminden uzaklaşmış olsa da Bizans dönemi boyunca önemini korumaya devam etmiş, ismi anılan bir kent olmuştur. Bununla birlikte gerek yazılı kaynaklar gerekse mevcut veriler değerlendirildiğinde Kapıdağ yarımadası ve çevresindeki adaların, Bizans’ın erken dönemlerinden itibaren bölgenin dini bir kimlik kazanmasına ortam hazırladıklarını gösterir. Zira yakın zamana kadar mevcut durumda olan çok sayıdaki dini yapı ya da yapı topluluğu, bölgenin bu özelliğini uzun yıllar muhafaza ettiğinin kanıtıdır. Ayrıca bu bölgenin Bizans’ın özellikle de son dönemlerinde Constantinopolis ve çevresi üzerinde askeri ve siyasi üstünlük kurmak isteyen Latinler ile Bizanslılar arasında stratejik bir öneme sahip olduğu, Venedik ve Cenevizlilerin ise ticari üsler kurmaya çalıştıkları görülür. Kuzeyden güneye inen kara yolunun başlangıcı olması ve sonrasında adaların Constantinopolis’e uzanan deniz yolunun kontrolünde önem kazanmaları bölgenin dini karakteri yanında askeri olarak da önemli olduğunu gösterir. Bu çalışma boyunca, Balıkesir ilinin kuzey uzantısında yer alan bu bölgede var olan ve günümüze ulaşmayı başaran Bizans kültür varlıklarının tespit ve değerlendirilmesi ile birlikte niteliklerine ve özelliklerine göre kayıt altına alarak, alana katkı sunulması amaçlanmıştır.
Keywords : Bizans, Kapıdağ yarımadası, Marmara takımadaları, kilise, kale