Çeviri Odaklı Transdisipliner Pratikler: Organizmalardan Artırılmış Veri ve Çeviri Heykellerine*

Authors : Emine Demirel, Zeynep Görgüler

Pages : 329-348

View : 19 | Download : 10

Publication Date : 2021-06-23

Article Type : Research

Abstract :Günümüz dijital teknolojileri bir yandan demokratikleşme ve bireyin sivilleşmesi yönündeki toplumsal hareketleri desteklerken, diğer yandan veri temelli eşitsizlikleri artırmaktadır. Ağ toplumuna geçişle birlikte, günümüzde dijital ağlar etrafında yeniden inşa olan çeviri pratiklerine ve çevirmen kimliklerine tanık olunmaktadır. Bununla birlikte, çevirinin, bilim, sanat ve teknoloji alanlarıyla kurduğu kenar ilişkileri sonucunda transdisipliner kavramlar ve yaklaşımlar önem kazanmaktadır (Demirel ve Görgüler, 2020). Buradan hareketle, ilgili araştırma kapsamında, çeviri bir yeni medya pratiği olarak ele alınmaktadır. Bu kapsamda, yeni medya sanatı türü olarak biçimlenen biyo-sanat hareketinde üretilen çeviri temelli mikroskop performansları, sözü edilen transdisipliner kavramlar ve yaklaşımlar çerçevesinde incelenmektedir. İlk aşamada, yeni medya sanatçısı Ayşegül Süter tarafından hücre dokularının mikroskobik hareketlerinden yola çıkarak üretilen artırılmış veri ve çeviri heykelleri, kaynak ve erek içerik odağında çözümlenmektedir. Bu kapsamda, Microspheres, Flight Above Cells ve Cryztallization adlı biyolojik veri ve çeviri heykelleri, araştırmanın saha çalışmasını oluşturmaktadır. Daha sonrasında ise, ilgili medya sanatçısıyla ya da başka bir deyişle çevirmeni ile benimsediği üretim taktiklerine ve performans sergileme biçimlerine yönelik yapılan söyleşide, yukarıda söz konusu olan transdisipliner kavramların ve yaklaşımların izdüşümleri aranmaktadır. Çeviri pratiğini ve çevirmen kimliğini biyo-sanat hareketi etrafında sorgulamak, veri gerçekliğine yönelik de farklı algılama biçimlerini beraberinde getirmektedir. Sonuç olarak, biyo-sanat odaklı üretim biçimlerini, transdisipliner bir çeviri pratiği ve süreci olarak kavramak, veri olgusu etrafında biçimlenen demokratikleşme yönündeki toplumsal hareketlere de ışık tutmaktadır.
Keywords : Çeviri pratiği, transdisipliner yaklaşım, biyo-sanat, kenar ilişkileri, demokratikleşme