Dildeki Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyet Göstergeleri Üzerine Bir Değerlendirme

Authors : Lyazzat Nakhanova

Pages : 344-367

Doi:10.46250/kulturder.1136158

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2022-09-10

Article Type : Review

Abstract :Sosyal ve kültürel olarak inşa edilen toplumsal cinsiyet farkları ve özellikleri çağdaş toplumun en ilgi çeken meselelerinden biridir. Farklı bilim alanlarında cinsiyet ve toplumsal cinsiyet ile ilişki disiplinler arası çalışmaların son yıllardaki artışı dikkat çekmektedir. Bu makalenin genel amacı cinsiyet, toplumsal cinsiyet ve dil ilişkileri üzerine değerlendirmelerde bulunmaktır. Dil, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet bağlamında oluşan ve anlam kazanan bazı görüş ve düşüncelerin aktarılmasıyla beraber bunlar üzerine temellenen teorik yaklaşımlar ve kuramlar üzerinden söz konusu olgular arasındaki bağlar incelenmeye çalışılmıştır. Böylece toplumsal cinsiyet ve cinsiyet olgularının dilin fonetik, morfolojik ve leksik düzeyindeki göstergelerinin tespit edilerek incelenmesi de bu çalışmanın amaçları olarak sayılmalıdır. Nitekim çalışmanın sonucunda dilin ses düzeyindeki cinsiyet göstergelerinin genellikle kadın ve erkek biyolojik ve fizyolojik altyapısından kaynaklanan cinsiyet farklılıklarına dayandığı; dildeki cinsiyet göstergelerini içeren gramer kategorilerinin toplumun diyalektik dünya algılayışı üzerine kuruldukları; dilin leksik düzeyinin, toplumsal cinsiyet göstergelerini anlamsal çağrışımlarında içermesi, leksik boyutun üstün cinsiyet işaretli düzey üzerinde kurgulandığı tespit edilmiştir.
Keywords : dil, cinsiyet, toplumsal cinsiyet, dilbilim, gösterge