Effects of Surgical Skills of Veterinary Medicine Students on Postoperative Stress, Oxidative Stress and Pain in Bitches Undergoing Ovariohysterectomy

Authors : Merve Can, Oktay Yilmaz

Pages : 149-158

Doi:10.30607/kvj.844118

View : 18 | Download : 10

Publication Date : 2021-03-31

Article Type : Research

Abstract :SSunulan çalışmada, veteriner hekimliği eğitiminin son sınıfında olan öğrencilerin, toplam operasyon süresi ve deri ensizyonu uzunluğu ile ilişkili olan cerrahi becerilerinin operasyon sonrası stres, oksidatif stres ve ağrı üzerine etkilerinin aynı anestezi ve cerrahi prosedürler altında ortaya konulması amaçlandı. Tecrübeli bir hekimin opere ettiği köpekler kontrol grubunu (n=12) oluştururken, veteriner fakültesi son sınıfta eğitim gören öğrenciler tarafından opere edilen köpekler (n=12) deneme grubunu oluşturdu. Operasyondan 24 saat önce, premedikasyon sırasında, operasyon sonunda ve operasyondan 30 dakika, 1, 2, 4 ve 6 saat sonra kan örnekleri toplanarak kortizol, toplam oksidant durum (TOD), toplam antioksidant durum (TAD) ölçüldü ve oksidatif stress indeksi (OSI) hesaplandı. Modifiye edilmiş Melbourne Ağrı Skalası ağrı değerlendirilmesi için kullanıldı. Deneme grubundaki köpeklerde, toplam operasyon süresi ve deri ensizyon uzunluğunun kontrol grubundaki köpeklerden istatistiksel olarak (p<0.001) daha yüksek olduğu gözlendi. Deneme grubunda ölçülen kortizol düzeylerinin kontrol grubuna göre istatistiksel olarak yüksek (p<0.001) olduğu, ancak operasyondan 24 saat önceki değerlerde farklılık olmadığı belirlendi. TOD ve TAD düzeylerinin gruplar içinde ve arasında önemli farklılık oluşturmadığı izlendi. Benzer şekilde, OSI değerleri de gruplar içinde farklılık oluşturmadı. Bununla birlikte, deneme grubunda premedikasyon sırasındaki OSI değerlerinin kontrol grubuna göre istatistiksel olarak yüksek (p<0.05) olduğu gözlendi. Ağrı skorları ise gruplar içinde ve arasında farklılık oluşturmadı. Sonuç olarak, operasyon süresi ve deri ensizyonu uzunluğu ile ilişkili olarak kortizol düzeylerinin artış eğiliminde olduğu belirlendi. Diğer taraftan, veteriner hekimliği son sınıf öğrencilerinin de operasyon sonrası ağrıya neden olmadan güvenli bir şekilde kısırlaştırma operasyonları gerçekleştirebileceği düşünülmektedir.
Keywords : Kortizol, köpek, ağrı, TOD, TAD