Kokulu üzümün (Vitis labrusca L.) kuraklık stresine toleransının PEG uygulamasıyla in vivo koşullarda belirlenmesi

Authors : Hatice Bilir, Mert Ilhan

Pages : 199-206

Doi:10.29278/azd.1059957

View : 17 | Download : 8

Publication Date : 2022-12-29

Article Type : Research

Abstract :Amaç: Bu çalışma Balıkçı siyahı üzüm tipinin (Vitis labrusca L.) farklı dozlardaki PEG-6000 (%0, 2, 4, 6) ile oluşturulan kuraklık stresine olan toleransının in vivo koşullarda belirlenmesi amacıyla 2021 yılında yürütülmüştür. Materyal ve Yöntem: Çalışma tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekerrürlü ve her tekerrürde 5 bitki olacak şekilde planlanmıştır. Araştırmada sürgün gelişimin incelenmesi amacıyla sürgün uzunluğu (cm), sürgün yaş ağırlığı (g), sürgün kuru ağırlığı (g), boğum sayısı (adet), yaprak sayısı (adet) özellikleri incelenmiştir. Çalışmada kök gelişimin incelenmesi amacıyla kök yaş ve kuru ağırlığı (g), kök uzunluğu (cm), kök sayısı (adet) ve köklenme oranı (%) özellikleri incelenmiştir. Kuraklığın bitkilere olan fizyolojik etkisinin belirlenmesi amacıyla ise klorofil içeriği (SPAD), yaprak turgor ağırlığı (g), sürgün ve kök tolerans oranı (STO, KTO), iyon akışı (%) ve hücre zarı zararlanma oranı (%) özellikleri incelenmiştir. Çalışmada ayrıca bitki canlılığı(%) ve zarar derecesi de kaydedilmiştir. Araştırma Bulguları: Bu çalışmayla farklı dozlarda PEG uygulanmasıyla yapay olarak kuraklık stresinin oluşturulabildiği gözlenmiştir. Araştırmamızda ayrıca kuraklık stresi oluşturmak amacıyla kullanılan PEG-6000’in bu çalışmada kullanılan ortamda bitkilere, su kültürü, in vitro ya da perlitteki gibi daha kısa sürede etki göstermediği de belirlenmiştir. PEG ile saptanan kuraklık stresinin artışıyla Balıkçı siyahı üzüm tipinde sürgün uzunluğu, sürgün yaş ve kuru ağırlığı, sürgün toleransı, yaprak turgor ağırlığı ve klorofil miktarlarında azalma belirlenmiştir. Sonuç: Çalışmada %4 ve üzeri PEG dozlarıyla Balıkçı Siyahı tipinde in vivo koşullarda yapay olarak kuraklık stresinin oluşturulabileceği, %4 ve daha üzeri dozlarda etkinin giderek arttığı sonucuna varılmıştır.
Keywords : Stres, kuraklık, polietilen glikol, V.labrusca, in vivo