Bazı nohut çeşitlerinin Siirt ili ekolojik koşullarındaki adaptasyonunun belirlenmesi

Authors : Zeki Erden, Murat Erman, Mustafa Ölmez, Erdoğan Çöçen

Pages : 65-72

Doi:10.29278/azd.777104

View : 29 | Download : 8

Publication Date : 2021-06-24

Article Type : Research

Abstract :Amaç: Türkiye dünyanın önemli nohut üreticisi ülkelerinden olmakla birlikte, üretim ve ticaret istatistikleri nohut üretim alanlarının artırılması gerektiğini göstermektedir. Nohut tarımı yapılacak bölgelerde, çevresel faktörlere uygun çeşitlerin belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Siirt ili ülkemizde nohut üretiminin yaygınlaştırılabileceği iller arasında yer almaktadır. Standart tescilli çeşitlerin ildeki adaptasyonunun belirlenmesi doğru çeşit seçiminde faydalı olacaktır. Bu çalışmada tescilli 14 farklı nohut çeşidinin Siirt ili ekolojik koşullarındaki adaptasyonunun belirlenerek, yöreye uygun çeşit tavsiyesinin yapılması amaçlanmıştır. Materyal ve Yöntem: Çalışma Siirt ili Aydınlar ilçesinde yürütülmüştür. Çalışmanın materyalini; Aziziye 94, Aksu, Çağatay, İnci, Güney Sarısı (ILC 482), Diyar 95, Işık 05, Yaşar 05, Canıtez 87, Hisar, Uzunlu 99, Akçin 91, Küsmen 99 ve Gökçe nohut çeşitleri oluşturmuştur. Çalışma tesadüf parselleri deneme desenine göre yürütülmüştür. Çalışmada bitkilerin fenolojik ve morfolojik gelişimleri ile verim değerleri belirlenmiştir. Elde edilen veriler Duncan çoklu karşılaştırma testi ile varyans analizine tabi tutulmuştur. Araştırma Bulguları: Çeşitlerin ortalama çıkış süreleri 20.3-22.7 gün, yetişme süreleri ise 111.0 - 115.0 gün arasında değişmiştir. Bitki boyu değerleri 38.1-52.8 cm, bitkide bakla sayısı 8.0-19.3 adet, bitkide tane verimi 3.60-6.83 g, tane verimi 85.7-200.5 kg/da, yüz tane ağırlığı 27.93- 40.70 g, hasat indeksi değerleri ise %37.40-44.53 arasında değişmiştir. Sonuç: Çalışma sonunda bitkide tane verimi, yüz tane ağırlığı ve hasat indeksi değerleri bakımından en yüksek değerlerin elde edildiği Işık-05 çeşidinin bölge için tavsiye edilebilir olduğu belirlenmiştir. 
Keywords : Cicer arietinum L., Baklagiller, Tane verimi, Verim öğeleri