Çilekte bor gübrelemesinin bozuk şekilli meyve oluşumunun önlenmesi ve yaprak mineral içerikleri üzerine etkisi

Authors : Faruk Özkutlu, Özlem Ete, Mehmet Akgün, Fatmagül Akdin, Yusuf Tutuş, Bayram Özcan

Pages : 153-160

Doi:10.29278/azd.371293

View : 28 | Download : 12

Publication Date : 2017-12-30

Article Type : Research

Abstract :Bor (B) bitkilerin büyüme ve gelişmeleri için gerekli mikroelementtir. Borun bitkideki noksanlık ve fazlalık aralıkları birbirine çok yakındır. Bor gübrelemesinde bitkinin isteği dikkate alınmalıdır. Çileklerde bozuk şekilli meyve oluşumları birçok faktörle ilişkilidir. Bozuk şekilli meyve oluşumunun yetersiz tozlanma ve döllenmeden kaynaklandığı ve bu durumun bor beslenmesiyle ilişkili olduğu bilinmektedir. Genellikle çilek üretiminde bitkiler tam beslenemediğinde elde edilen meyvelerin bir bölümünün bozuk şekilli elde edilmesi ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Özellikle çilek bitkisinde B gübre uygulamalarıyla meyve kalitesinin artırılması mümkündür. Bu araştırmada sera koşullarında B noksan bir toprak kullanılarak topraktan artan dozlarda (0, 2.5, 5.0, 10.0 mg B kg-1) bor gübrelemesinin Camarosa ve Sweet Charlie çilek çeşitlerinin bozuk şekilli meyve oluşumları, yaprak mineral element konsantrasyonu ve verim üzerine etkileri belirlenmiştir. Hiç B gübrelemesi yapılmayan kontrol bitkilerinde bozuk şekilli meyvelerin oluştuğu ve ekonomik kayıpların olduğu tespit edilmiştir. Düşük doz (2,5 mg B kg-1 toprak) B gübrelemesinin bozuk şekilli meyve oluşumunu azalttığı, yüksek doz (10,0 mg B kg-1 toprak) B gübrelemesinin toksik etki ettiği ve oluşan meyvelerin küçük ve meyve ağırlığının düşük olduğu bulunmuştur. Ayrıca, düşük doz (2,5 mg B kg-1 toprak) B gübrelemesinin çilek yapraklarının toplam Azot (N) ve kalsiyum (Ca) miktarında azalmaya neden olmasına karşın fosfor (P), potasyum (K), mangan (Mn), çinko (Zn) ve bakır (Cu) konsatrasyonunu arttırdığı saptanmıştır. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, B bakımından yetersiz olan topraklarda düşük miktarda B gübrelemesiyle çilek meyvesinde bozuk şekilli oluşumların azaltılarak ekonomik kayıpların minimize edilmesi ve meyve kalitesinin arttırılmasının mümkün olabileceği ortaya konmuştur.
Keywords : Çilek, bozuk şekilli meyve, bor