Ispanakta tuz stresinin yaprak fizyolojik özelliklerine etkisi

Authors : Murat Deveci, Bayram Tuğrul

Pages : 89-98

View : 21 | Download : 17

Publication Date : 2017-06-01

Article Type : Research

Abstract :Tuz stresinin ıspanak yaprak fizyolojisinde oluşturduğu olumsuz etkilerin tespit edilmesi amacıyla bitkiler iklim odasında 22/18°C (gündüz/gece) sıcaklık, %70 nem, 10/14 saatlik (aydınlık/gece) fotoperiyodik düzende, 400 μmol m-2s-1 ışık şiddetine sahip kontrollü koşullarda yetiştirilmiştir. Araştırmada materyal olarak Meridien F1 çeşidi ile San Moreno F1 çeşidi, hidroponik yetiştirme sisteminde ise Hoagland besin çözeltisi kullanılmıştır. Tuz uygulamaları bitkilerin 4-5 gerçek yapraklı olduğu dönemde yapılmaya başlanmış hasat dönemine kadar kaplardaki besin çözeltisinin tuzluluğu EC=2, 6, 8 ve 10 dSm-1 olacak şekilde NaCl ilave edilerek elde edilmiştir. Deneme tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuş ve her tekerrürde 2 çeşit (Meridyen F1 ve San Moreno F1) ve 4 tuz konstrasyonu (EC=kontrol, 6, 8 ve 10 dSm-1) uygulanmıştır. Tüm denemede toplam 24 parsel, her parselde 16 bitki ve tüm denemede toplam 384 bitki yetiştirilmiştir. Deneme süresince, yaprak su potansiyeli (MPa), yaprak oransal su içeriği (%), yaprak hücrelerinde membran zararlanması (%), yapraklarda bulunan toplam klorofil (SPAD değeri) miktarı ve yaprak stoma geçirgenliği (mmol m-2 s-1) belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre tuz stresine karşı Meridyen F1 toleranslı, San Moreno F1 çeşidi hassas olarak belirlenmiştir. Kontrol uygulamasına nazaran artan tuz ilavesine karşı; şafak öncesi ve gün ortası yaprak su potansiyelleri yaprak oransal su içerikleri, yapraklardaki toplam klorofil miktarı ile stoma geçirgenlikleri azalmış, yaprak hücrelerinde membran zararlanma oranı ise artmıştır.
Keywords : Ispanak, tuz stresi, yaprak su potansiyeli, yaprak oransal su içeriği