Kivide bal arısının tozlanma, meyve tutumu ve tohum sayısı üzerine etkisi

Authors : Ahmet Kuvanci, Ali Islam, Ahmet Güler, Muzaffer Duman

Pages : 83-90

View : 32 | Download : 10

Publication Date : 2014-06-01

Article Type : Research

Abstract :Bu araştırma, Ordu ili Perşembe ilçesi Efirli köyünde 20 metre rakımda bulunan Hayward kivi çeşidinde (Actinidia deliciosa cv. Hayward), 2009 ve 2010 yıllarında yürütülmüştür. 3 ayrı bahçede belirlenen 6 dişi kivi bitkisinin 3 tanesi arı girişi serbest bırakılmış, 3 tanesi ise arıların girmesini engellemek için kafes içerisine alınarak, çiçeklenmeden 3 gün önce 3,8 mm x 3,8 mm gözenekleri bulunan file ile kapatılmıştır. Belirlenen her bahçeye çiçeklenme öncesi 5’er adet arılı kovan konmuştur. Çiçeklenme döneminde her bir bitkide 5 çiçek üzerinde eş zamanlı olarak 10’ar dakika süreyle bal arısı ve diğer böceklerin ziyaret sayımları yapılmıştır. Bal arısından morfolojik olarak küçük olan böcekler sayım dışı bırakılmıştır. Bal arılarının, bitkinin 12 günlük çiçeklenme dönemi içerisinde 5 çiçek üzerine ortalama 5,63 adet ziyaret gerçekleştirdiği saptanmış olup morfolojik olarak bal arısına eşit veya daha büyük böceklerin ziyaret gerçekleştirmediği gözlenmiştir. Tam çiçeklenme döneminde, ağaçlar üzerinde çiçek sayımları yapılmıştır. Bir ağaçta ortalama olarak 776 adet çiçek belirlenmiştir. Arı girişine serbest bırakılan ağaçlarda açan çiçeklerin %98,92’si, arı girişine kapatılan ağaçlarda ise çiçeklerin %32,08’nin meyveye dönüştüğü saptanmıştır. Meyvelerde tohum sayısı ve raf ömrüne de bakılmıştır. Bal arısına açık olan alandan elde edilen meyvelerde ortalama raf ömrü 66,78 gün, tohum sayısı 1497 adet olarak, arı girişine kapatılan meyvelerde ise ortalama raf ömrü 58,15 gün ve tohum sayısı ise 153 adet olarak belirlenmiştir. Bal arılarının tozlaşmaya dolayısıyla döllenmeye yaptığı katkı, bal arısız ortama kıyasla 9,8 kat daha fazla bulunmuştur.
Keywords : Bal arısı, kivi, tozlanma, tohum