Kırşehir Mera Vejetasyonlarında Yaygın Olarak Bulunan Zehirli Bitki Türleri

Authors : Tamer Yavuz, Sümeyye Yüce

Pages : 297-312

View : 52 | Download : 54

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Other

Abstract :Aşırı ve kontrolsüz otlatma, klimaks mera vejetasyonlarında bulunan arzulanan türlerin azalmasına ve bu türlerin yerine hayvanların tercih etmedikleri istilacı türlerin, özellikle de hayvan sağlığına ya da ürününe zararlı bazı toksik bileşikler içeren zehirli bitkilerin yerleşmesine neden olmaktadır. Kırşehir mera vejetasyonunda bulunan 205 bitki türünün yaklaşık %88\'i büyük ölçüde istenmeyen yabancı ot karakterine sahip istilacı türlerdir. Bu türler arasında 8 farklı familyaya ait 26 zehirli bitki türü bulunmaktadır. Zehirli bitkilerle mücadeleye başlamadan önce hangi hayvanlar için tehdit oluşturduğunu bilmek, zehirli türleri tanımak, toksisite düzeyleri ve toksik oldukları dönemler hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Zehirli bitki etkilerinin ortaya çıkması, bitkinin olgunluk evresi, içerdiği kimyasalların oranı, otlanan veya yenen kısım ve miktarı, otlayan hayvanların türü ve yaşı gibi birçok faktöre bağlıdır. Mera alanlarında erken, yoğun ve kontrolsüz otlatma gibi yanlış yönetim uygulamalarının gelecekte de devam etmesi durumunda, bitki örtüsündeki istilacı ve zehirli türlerin sayısının ve bunların botanik kompozisyondaki oranlarının artması muhtemeldir. Bu sonuca bağlı olarak zehirli bitkilerden kaynaklanan hayvan sağlığı ve hayvansal ürünlerin kalitesiyle ilgili sorunlar daha yaygın hale gelecek ve ekonomik kayıplar artacaktır. Meralardan etkin bir şekilde faydalanabilmek için yabancı ot kontrolü ve diğer ıslah uygulamaları ile hayvan sağlığına ve ürünlerine zararlı bileşikler içeren zehirli bitki türlerinin oranının kabul edilebilir düzeyde tutulması gerekmektedir. Ayrıca bu meraların hem hayvan sağlığı hem de bitki örtüsünün verim ve kalitesinin sürekliliği açısından kritik dönemlerin dikkate alındığı otlatma sistemlerinde bitki örtüsünün ürettiği yemi en iyi değerlendirecek hayvanlar tarafından otlatılması gerekmektedir.
Keywords : zehirli bitki, yabancı ot, mera, hayvan sağlığı