İNHALER İLAÇ KULLANIMINA BAĞLI ORAL YAN ETKİLER: DOĞRU BİLİNEN BİR YANLIŞ MI?

Authors : Duygu Zorlu, Mehmet Saylam

Pages : 23-33

Doi:10.24938/kutfd.962532

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2022-04-30

Article Type : Research

Abstract :Amaç: Kronik solunum yolu hastalıklarında, oral ve dental sorunlar önemli bir komorbidite nedeni olarak görülmektedir. Oral ve dental sorunların en önemli nedeni olarak yaygın görüş ise inhaler ilaçlardır. Bu görüş hastaların ilaçları uygun süre, dozda almamalarına ve tedavinin tam sağlanamamasına neden olmaktadır. Bu nedenle, çalışmamızın amacı, kronik solunumsal hastalığı nedeniyle inhaler ilaçlar kullanan hastalarda, oral-orofarengeal, dental bulguları değerlendirmek ve ilaç kullanım uyumunu artırmayı sağlayabilmektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışma 2020 Nisan ayı boyunca 300 hastanın sorgulanması ile yapılmıştır. Çalışma göğüs hastalıkları poliklinik başvurusu olan, rastgele seçilen ve çalışma dahil edilme kriterlerini sağlayan 33 hasta ve ağız-diş sağlığı poliklinik başvurusu olan rastgele 24 katılımcıdan oluşan kontrol grubu ile gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan hastaların, %57.6’sı erkek, %42.4’ü kadın idi. İnhaler ilaç kullanan hastaların %3’ü Astım- Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Overlap sendromu, %33.3’ü Astım, %63.6’sı da Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı tanısı ile takip edilmekteydi. Hastaların yaş ortalaması 57.6 idi. Bu hastaların %54.5’i 5 yıldan daha az, %45.5’i ise 5 yıldan uzun zamandır inhaler ilaç kullanmaktaydı. Hastaların diş hekimi muayenesinde %97’sinde peridental bulgular, %78.8’inde en az bir dental çürük, %12.1’inde orofarengeal kandidiazis ve %72.7’sinde lingular bulgular saptanmıştır. Astım-Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Overlap Sendromu ve Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı hastalarında lingular bulgular olma oranı daha yüksek iken; bu oran astım hastalarında daha düşüktür. Çalışmaya katılan hasta ve kontrol grubu değerleri karşılaştırıldığında; diş fırçalama sıklıkları, yaş değerleri, gingival ve lingular bulguları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardı (sırasıyla p=0.005; 0.034; 0.001). Sonuç: Çalışmamız, inhaler ilaç kullanımının, oral-orafarengeal, dental yan etkiler açısından, ciddi bir risk faktörü olmadığını göstermiştir. Bu hastaların inhaler ilaç tekniğini doğru uygulayabilme becerileri ve oral hijyenlerine özen göstermeleri sağlanabilirse oral-orafarengeal, dental yan etkileri yaşamayacaklarını düşünüyoruz.
Keywords : İnhaler tedavi, inhaler ilaçlar, oral hijyen, oro-dental bulgular