ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİSİ ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ (ORTAOKUL ÖRNEKLEMİ)

Authors : Hilal Karabulut, Hasan Gökçe, Afşin Kariper

Pages : 443-461

View : 84 | Download : 77

Publication Date : 2023-07-31

Article Type : Research Article

Abstract :Bu çalışmanın temel amacı ortaokul öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini tespit etmek amacıyla geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektir. Bu kapsamda literatürde yer alan ölçek geliştirme basamakları dikkate alınarak bir eleştirel düşünme becerisi ölçeği geliştirilmiştir. İlgili araştırmada geliştirilmesi hedeflenen ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik verilerini elde etmek amacıyla nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli işe koşulmuştur. Bu doğrultuda öncelikle ilgili alana ait literatür taraması yapılarak bir madde havuzu oluşturulmuştur. Oluşturulan madde havuzunda 296 madde yer almaktadır. Daha sonra 296 madde içinden ortaokul öğrencilerinin seviyesine uygun olacağı ön görülen 35 aday madde tespit edilmiştir. Aday maddelerin geçerliliği ve güvenilirliğini tespit etmek amacıyla uzman görüşüne başvurulmuştur. Uzmanlardan alınan görüşler doğrultusunda aday ölçek son şeklini almıştır. Daha sonra aday maddelerin yapı geçerliliğini sağlamak amacıyla beş ve altıncı sınıf düzeyinde eğitim gören dört ortaokul öğrenci ile sesli düşünme tekniği uygulanmıştır. Sesli düşünme tekniği sonrası katılımcıların anlamakta güçlük çekeceği veya birden fazla şekilde anlamlandırılabilecek maddeler revize edilmiştir. Ölçeğin son hali 264 ortaokul öğrencisine tekrar uygulanmıştır. Ölçeğin iç geçerliliğini tespit etmek amacıyla elde edilen veriler online ortama aktarılmış ve açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizine tabi tutulmuştur. Ölçeğin güvenilirliğini sağlamak amacıyla Cronbach Alfa değeri hesaplanmıştır. Gerekli geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları ardından ölçeğin 5 boyutlu olduğu ve alfa değerinin .732 olduğu görülmüştür. Ölçeğin son şeklinde 24 soru yer almaktadır.
Keywords : Eleştirel düşünme becerisi, ölçek geliştirme, geçerlik, güvenirlik.