BİR ARADA YAŞAMANIN TEMELLERİ
Authors : Şaban Karasakal
Pages : 5-32
View : 19 | Download : 9
Publication Date : 2019-12-31
Article Type : Research
Abstract :İnsan, bu dünyaya tek başına gelen, fakat diğer insanlarla birlikte yaşayan sosyal bir varlıktır. Toplum içerisinde birlikte yaşayan insanların farklı inanç, iş ve görevleri olduğu gibi, insanlar farklı ırk, renk, dil, cinsiyet ve kabilelere sahiptirler. Farklı özelliklere sahip insanların yaşadığı toplumda, bir arada yaşamanın getirdiği bir takım vazifeler ve sorumluluklar bulunmaktadır. Farklı inanç, ahlak ve davranışlara sahip insanların aynı toplumda huzur ve barış içerisinde yaşaması, güvene dayalı bir toplum oluşturulması için bir takım ilkelerin temelde kabul edilmesi gerekmektedir. Kur’ân’da mevcut bilgiler ana hatlarıyla, insan-Allah ilişkisi, insan-kâinat ilişkisi ve insan-insan ilişkileri hakkındadır. Kur’ân-ı Kerîm’i dikkatle inceleyen, temel işlev ve hükümlerini tetkik eden bir kişi, onun sadece indirildiği Arap toplumuna değil, kıyamete kadar gelecek olan tüm fert ve toplumlara hitap ettiğini, insanların ferdî ve toplumsal temel ihtiyaç ve sorunlarına cevap verebilecek nitelikte olduğunu görecektir. İnsanın kendisiyle veya diğer insanlarla kurduğu ilişkilerde barışın ve güven ahlâkının hâkim olabilmesi için toplumda fertler arasında ma‘rûf, mürüvvet, hilim, adâlet, takvâ, birr, emniyet, hasene ve sulh gibi hususların özel bir yeri vardır. Çünkü bu vb. kavramların neticesi olan davranışlar, sadece kendi anlam alanları ile ilgili değil, yerine göre ahlâk, itikad, ibadet, hukuk gibi başka alanlardan birini ya da bir kaçını ilgilendirmektedir. Bu açıdan bu kavramlarla ve neticesinde hâsıl olan davranışlarla müsbet hareket iç içedir. Bu çalışmada ma‘rûf kavramı ekseninde âyetleri ve hadisleri inceleyeceğiz. Ayrıca e serlerinde, "Müsbet adalet, hak sahibine hakkını vermektir” (Lem‘alar); "Milliyetimiz bir vücuttur. Ruhu İslamiyet, aklı Kur’ân ve imandır.” (Münazarat) diyen üstad Bediüzzaman’ın, Risale-i Nur Külliyatı nda toplumsal ve beşeri ilişkilerle ilgili ortaya koyduğu "müsbet hareket” kavramı incelenecektir.Keywords : Kur’ân, insan, toplum, müsbet hareket, Bediüzzaman