BİLİMSELLİK PARADİGMASINDAN KÜLTÜREL BATILILAŞMA ÜZERİNE BİR ELEŞTİRİ

Authors : O. Erdal Şahin

Pages : 119-152

View : 22 | Download : 9

Publication Date : 2019-06-28

Article Type : Research

Abstract :Batılılaşmaya tarihsel bir süreç içinde bakıldığında kültürel alanlara pozitivist bilimsel bilgi birikimini yansıttığı görülür. Batılılaşmanın özünde yer alan pozitivist düşünce, Osmanlı’nın son ve Cumhuriyet’in ilk dönemlerinde nesnel olarak uygulamaya konmuştur. Türkiye’de Batılılaşama, bilimsellik paradigmasından yeni toplumsal bir kültür oluşturma hedefi içinde gerçekleştirilmek istenmiştir. Başlangıçta bir medeniyet projesinin nesnel bir sunumu olan Batılılaşma ve bunun temelinde yer alan pozitivizm, siyasal ve kültürel sistem haline getirilmiştir. Akıl ve bilimi ön plana çıkaran Cumhuriyet döneminin yöneticileri, pozitivist bir yaklaşımla kültürel reformları radikal olarak uygulamaya çalışmıştır. Bu durum pozitivist düşüncenin toplum üzerinde kültürel olarak hükümranlık kurma çabasın göstermektedir. Buna karşın Nursi, çağa uygun bir anlayış ve metotla farklı bir bakış açısı getirerek kültürel Batılılaşmayı eleştirmektedir. Bu çalışmada, Nursi’nin yeni kavrayış şekli ile İslam terminolojisini modern söylemler üzerinden bağdaştırarak pozitivist düşünce karşısında yeni bir bilimsellik anlayışı üretmesi üzerinde durulmuştur. Nursi’nin pozitivist akla dayalı zihniyetin reddi ile inancı bilimsellikle yorumlaması ele alınarak, kültürel reformların dayanağı olan pozitivizm ve Batı medeniyetine yönelik eleştirilerine yer verilmiştir. 
Keywords : Batılılaşma, Bilimsellik, Medeniyet, Pozitivizm, Nursi