Değişimi Getiren Rüzgâr: İngiltere’nin Afrika’dan Çekilme Sebepleri Üzerine Bir Değerlendirme

Authors : Irşat Sarialioğlu

Pages : 719-735

Doi:10.21180/iibfdkastamonu.1361854

View : 44 | Download : 64

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research

Abstract :Harold Macmillan’ın başbakanlık dönemi (1957-1963) İngiltere’nin Afrika’dan çekilme dönemi olarak tarihe geçmiştir. Macmillan 03 Şubat 1960’da, Cape Town’da yaptığı bir konuşmayla İngiltere’nin Afrika’dan çekilme kararını ilan etmiştir. Konuşmanın en ilgi çeken kısmı başbakanın sömürge yönetiminden bağımsızlığa giden süreci, "değişim rüzgârı” (wind of change) ifadesiyle tanımlamasıdır. Bu tarihten itibaren İngiltere’nin Afrika’dan çekilmesi hatta bir bütün olarak 20. yüzyılın ikinci yarısındaki dekolonizasyon süreci literatürde değişim rüzgârı tabiriyle yer almıştır. Bu çalışma Macmillan’la anılan ve değişim rüzgârı metaforuyla kavramsallaştırılan İngiltere’nin Afrika’dan çekilme politikasının ardındaki sebeplere odaklanmaktadır. Bu çerçevede çalışmada ilk etapta İngiltere’nin Afrika’dan çekilme kararının Süveyş Krizi’nin ardından yaşanan prestij kaybından bağımsız değerlendirilemeyeceği tespit edilmiştir. Daha sonra ise İngiltere’nin İkinci Dünya Savaşı’nın ardından yaşadığı ekonomik çıkmazın yanı sıra, Afrika’da yükselen milliyetçilikle birleşen Sovyetler Birliği tehdidinin, İngiltere’nin dış politikasında ağırlığı giderek artan ABD’nin dekolonizasyon yönündeki baskısının ve BM’nin tutumunun İngiltere’yi bölgeden çekilmeye iten sebepler olduğu sonucuna varılmıştır. Son olarak ise Macmillan’ın 3 Şubat 1960 tarihli konuşmasının ve İngiltere’nin Afrika’dan çekilme kararını ilk bakışta Londra namına bir taviz olarak görünmekle beraber, İngiltere’nin bölgedeki nüfuzunu yeni koşullar altında devam ettirmeye yönelik bir girişimi olarak değerlendirmenin daha doğru olacağının altı çizilmiştir.
Keywords : İngiltere, Afrika, Dekolonizasyon, Değişim Rüzgârı, Harold Macmillan