Pankreas kanseri -karaciğer metastazlarında diffüzyon ağırlıklı manyetik rezonans görüntüleme

Authors : Melike Ruşen Metin, Mustafa Tahtaci

Pages : 78-84

Doi:10.17941/agd.462964

View : 28 | Download : 10

Publication Date : 2018-09-24

Article Type : Research

Abstract :Giriş ve Amaç:  Pankreas kanseri günümüzde sık görülen, medikal tedaviye  dirençli ve kötü prognozlu tümörlerden biridir. Görüntüleme yöntemleri ile hem primer tümörün hem de metastazlarının saptanmasında güçlükler yaşanmaktadır. Bu çalışmanın amacı pankreas kanserinde operabilite kriterlerinden olan karaciğer metastazlarının saptanmasında çok kesitli bilgisayarlı tomografi ve difüzyon ağırlıklı görüntüleme sekansları ile birlikte manyetik rezonans görüntülemenin katkılarını karşılaştırmaktır.  Gereç ve Yöntem:  2012-2017 yılları arasında merkezimizde pankreas kanseri tanısı alan 79 hastaya ait çok kesitli bilgisayarlı tomografi ve difüzyon ağırlıklı manyetik rezonans görüntüleri retrospektif olarak değerlendirildi. Çalışmaya dahil ettiğimiz 63 hastanın 45’i adenokanser, 18’i pankreatik nöroendokrin tümör tanısı alan hasta idi. Çok kesitli bilgisayarlı tomografi ve difüzyon ağırlıklı manyetik rezonans görüntülemede tespit edilen karaciğer metastazları sayı olarak karşılaştırıldı. Ayrıca manyetik rezonans görüntüleme ile her iki grup primer tümörlerinden yapılan görünür difüzyon katsayısı ölçümleri arasında anlamlı fark olup olmadığı ve her iki gruba ait metastatik kitleler arasındaki görünür difüzyon katsayı değerlerinin farkı incelendi.  Bulgular:  Difüzyon ağırlıklı manyetik rezonans görüntülemede çok kesitli bilgisayarlı tomografiye kıyasla daha fazla sayıda metastaz tespit edildi (%38,10). Adenokanser ve pankreatik nöroendokrin tümörlerde primer tümörlerden yapılan ölçümlerde görünür difüzyon katsayı değerleri dağılımları istatistiksel olarak önemli bir farklılık göstermedi (p=0.976 ). Aynı şekilde her iki gruba ait metastazlardan yapılan görünür difüzyon katsayı ölçümlerinde istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p=0.140).  Tartışma:  Pankreas kanseri hastalarında tek tedavi yönteminin cerrahi olduğu düşünüldüğünde evreleme ve tümör tipinin belirlenebilmesi açısından hem primer kitlelerin hem de metastazlarının görüntüleme yöntemleriyle tanısının ne kadar önemli olduğu anlaşılmaktadır. Günümüzde henüz pankreas kanseri hastalarında karaciğer metastazlarının tespit ve spesifiye edilmesinde kullanılan uluslararası bir kılavuz yayınlanmamıştır. Ancak kontrastlı çok kesitli bilgisayarlı tomografi incelemelerinde tespit edilen fakat spesifiye edilemeyen karaciğer kitlelerinde manyetik rezonans görüntülemeye başvurulmaktadır. Konvansiyonel manyetik rezonans görüntüleme incelemelerinde de benzer sıkıntılar yaşanabilmektedir. Difüzyon ağırlıklı manyetik rezonans görüntüleme ile inceleme konvansiyonel manyetik rezonans görüntüleme sekanslarına ek sekans olarak aynı oturumda ve kısa sürede yapılabilmektedir. Bu çalışmada pankreas kanseritanılı hasta serimizde hastaların %38,10’nunda; difüzyon ağırlıklı manyetik rezonans görüntüleme ile incelemede çok kesitli bilgisayarlı tomografiden daha fazla karaciğer metastazı saptandı. Bu nedenle gereksiz cerrahi ve cerrahinin neden olduğu morbidite ve mortaliteden korunmak amacıyla pankreas kanseri tanılı hastalarda karaciğer metastazı saptanması ve dolayısıyla evrelemede difüzyon ağırlıklı manyetik rezonans görüntülemenin tarama amaçlı gerçekleştirilmesi gerektiğini düşünmekteyiz.
Keywords : Pankreatik kanser, difüzyon ağırlıklı manyetik rezonans, çok kesitli bilgisayarlı tomografi, karaciğer metastazı