Alî Şîr Nevâyî’nin Farsça Kasideleri-I

Authors : Ahmet Kartal, Saniye Eraslan

Pages : 415-436

Doi:10.34083/akaded.1151337

View : 28 | Download : 16

Publication Date : 2022-08-30

Article Type : Research

Abstract :Alî Şîr Nevâyî, sadece Çağatay sahasına değil, bütün bir Türk edebiyatına etki eden önemli şahsiyetlerden biridir. Farsçanın edebî dil olduğu bir dönemde, eserlerini şuurlu olarak Türkçe kaleme alan ve Çağatay Türkçesinin edebî bir hüviyet kazanmasına büyük katkı sağlayan Nevâyî, dîvân tertip edecek kadar Farsçaya da hâkimdir. Nevâyî’nin Farsça Dîvânı; gazel, müseddes, terkîb-bend, rübâ’î, kıt’a, tarih, lugaz, muammâ ve müfredler ile "Sitte-i Zarûriyye” isimli kasidelerden ve Molla Câmî için yazılan mersiyeden oluşmaktadır. Ayrıca Nevâyî’nin Türkiye’deki Farsça dîvânlarının yazma nüshalarında bulunmayan ve "Fusûl-i Erba’a” başlığını taşıyan dört kasidesi daha mevcuttur. Fusûl-i Erba’a; "Seretân”, "Hazân”, "Bahâr” ve "Dey” başlıklarıyla mevsimlerden söz eden dört ayrı kasideden oluşup Sultan Hüseyn-i Baykara övgüsünde kaleme alınmıştır. Nevâyî’nin kasidelerinin Türkçe tercümelerini ihtiva edecek olan ve tefrika hâlinde yayımlanması düşünülen bu çalışmaların ilkinde; Nevâyî’nin Türkçe ve Farsça eserler verme hüviyetine değinilmiş, akabinde "Sitte-i Zarûriyye” ve "Fusûl-i Erba’a”da yer alan kasideler kısaca tanıtılmış ve sonunda da "Seretân” başlıklı kasidenin Türkçe tercümesine yer verilmiştir.
Keywords : Nevâyî, Farsça Dîvân, kaside, Fusûl-i Erba'a, Seretân