Ataç'ın Sözcükleri ve Dile Müdahale Konusu

Authors : Elif Ari

Pages : 2303-2321

Doi:10.34083/akaded.1008596

View : 20 | Download : 15

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research

Abstract :Tanzimat Dönemi ile başlayan dilde sadeleşme süreci Harf Devrimi ve dil reformuyla birlikte yeni bir evreye girmiştir. Bu evrede yoğun tartışmalar yaşanmıştır. Bir tarafta ılımlılar; bir tarafta tasfiyeci, özleşmeci ya da öz Türkçeciler; bir tarafta ise Osmanlı Türkçesinin korunmasını savunanlar bulunmaktaydı. Bu üç grup arasında aşırıcılar olarak nitelenen öz Türkçecilerin dilde sadeleşme anlayışı özleşmedir. Türkçedeki tüm yabancı sözcüklerin atılmasını ve yerlerine dilin öz kaynaklarından sözcükler bulunup konulmasını istemişlerdir. Bu evrenin belki de en aşırıcı ismi Nurullah Ataç’tır. Çeşitli kaynaklardan bulup çıkarttığı, kendisinin türettiği pek çok yeni sözcüğü yazılarında kullanmıştır. Dil devrimine, dil davasına kendini tümüyle adamıştır. Ataç, dilin özleşmesi için neredeyse herkese savaş açmıştır. Yabancı sözcük kullanan yazarları, sanatçıları yazılarında sert bir şekilde eleştirmiştir. Oldukça üretken bir yazar olan Ataç, özellikle eleştiri yazılarında oldukça öfkeli ve sert bir üslup kullanmıştır. Ataç’ın dil kavgası sadece sözcüklerle sınırlı kalmamıştır. Anlatım hususunda da müdahaleci bir yaklaşımı söz konusu olmuştur. Bu çalışmada, yazılarından hareketle Ataç’ın dile müdahaleci yönü değerlendirilmiştir.
Keywords : ataç, dil devrimi, tasfiye, dile müdahale