Ârifî’nin Kenzu’r-rumûz Adlı Mesnevisi Üzerine Bir İnceleme

Authors : Muhammet Nalbat

Pages : 1364-1393

Doi:10.34083/akaded.973321

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2021-08-30

Article Type : Research

Abstract :Klasik Türk edebiyatı geleneğine ait mesnevilerin bir kısmı, İran edebiyatındaki numunelerin tesiri altında kaleme alınmıştır. Bazı klasik Türk edebiyatı şairlerinin Farsça mesnevileri tercüme veya şerh etmesi, yine bu mesnevilere nazireler yazması söz konusu tesiri açıkça göstermektedir. Farsçadan Türkçeye tercüme edilen mesneviler arasında dinî-tasavvufi ve ahlaki konuları ihtiva edenlerin sayısı oldukça fazladır. Dolayısıyla bu neviden mesneviler, tasavvuf ile klasik Türk şiiri arasındaki münasebetin anlaşılması ve klasik İran edebiyatından Türkçeye tercüme edilen eserlerin hüviyetinin ortaya konulması için büyük önem arz etmektedir. Bu makalede Emir Hüseynî Sâdât el-Gûrî el-Herevî tarafından Farsça kaleme alınan Kenzu’r-rumûz adlı dinî-tasavvufi mesnevi ve bu mesnevinin daha önce ilmî bir çalışmaya konu olmamış aynı isimli Türkçe tercümesi tanıtılacaktır. 943 beyitten oluşan söz konusu tercüme, Ârifî mahlaslı bir şair tarafından kaleme alınmış olup tek nüshası Leipzig Üniversitesi Kütüphanesi İslam El Yazmaları Bölümünde bulunmaktadır. Makalenin "Giriş” bölümünden sonra Emir Hüseynî’nin hayatı, eserleri ve Kenzu’r-rumûz adlı mesnevisi hakkında malumat verilecektir. Ardından Ârifî’nin Kenzu’r-rumûz’u şekil, muhteva, üslup ve tercüme özellikleri bakımından ele alınarak eserin Türk edebiyatındaki yeri tespit edilmeye çalışılacaktır.
Keywords : Ârifî, Hüseynî, Kenzu’r-rumûz, tercüme