Dâsitân-ı Şahme’nin Paris Nüshası Üzerinde Bir İnceleme

Authors : Yasin Uysal, Pınar Leblebici

Pages : 838-857

Doi:10.34083/akaded.940788

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2021-08-30

Article Type : Research

Abstract :Kültür, inanç ve toplum normlarının aktarımı ve öğretiminde halk edebiyatı geleneğinin ve bu gelenek içerisinde ortaya çıkan ürünlerin işlevleri oldukça önemlidir. Türklerin İslam dinini kabulü ve Anadolu coğrafyasında yayılımı sırasında da halk edebiyatı ürünleri hem Türklere İslam dinini öğretmek hem de Anadolu’nun Türkleşmesine katkı sağlamak için sıklıkla kullanılmıştır. Bu bağlamda, Türkler arasında İslam dinini açıklama, öğretme ve benimsetme amacına yönelik pek çok türde ve konuda halk edebiyatı ürünleri ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan bu türlerden biri de "halk tipi mesnevî”lerdir. Halk tipi mesnevîler genel olarak İslam dinine ait öğretileri, karakterleri, kuralları, konuları ve olayları işleyen mesnevî biçiminde yazılan halk hikâyeleridir. Halk tipi mesnevî geleneği içerisinde ortaya çıkan pek çok ürün bulunmaktadır. Bahsedilen gelenek bağlamında ortaya çıkan ürünlerden biri de "Şahme Destanı”dır. Şahme Destanı, Türk halk edebiyatı alanında yeni yeni incelenmeye başlanan halk tipi mesnevîlerdendir. Bu çalışma içerisinde de Şahme Destanı’nın Paris nüshası incelenmiştir. Makalede ilk olarak söz konusu anlatının bulunduğu yazma eser ve yazma eserdeki bir diğer anlatı olan Ejderha Destanı hakkında bilgi verilmiştir. Ardından Şahme Destanı’nın Paris nüshası incelenip anlatının Latin harflerine aktarımı yapılmıştır.
Keywords : Halk tipi mesnevî, Dâsitân-ı Şahme, Paris nüshası