Metinlerarasılık Bağlamında Enis Akın’ın Dağdaki Emirler’ine Bakış

Authors : Durmuş Ongun

Pages : 792-804

Doi:10.34083/akaded.938316

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2021-08-30

Article Type : Research

Abstract :Bir metnin doğrudan ya da dolaylı olarak başka metinlerle kurduğu benzerlik, yakınlık, zıtlık, alıntı gibi farklı ilişkiler esasına dayanan metinlerarasılık kavramı postmodernist edebiyatın önemli unsurlarından biridir. Terimsel anlamda ilk olarak 1960’lı yıllarda Julia Kristeva tarafından kullanılsa da metinlerarasılığın kullanım geçmişi oldukça eskidir. Çünkü La Bruyere’nin "Her şey daha önce söylenmiştir.” ve "Yedi bin yıldır insanlar vardırlar ve düşünmektedirler.” sözlerinin işaret ettiği gibi temelde her metnin daha önce inşa edilmiş büyük metinlerin bir parçası olduğu bilinmektedir. Ancak bu parçaların arasındaki ilişkileri çözmek ve analiz etmek okurun kültürel birikimi ile paralel olarak değişkenlik göstermektedir. Dolayısıyla metinlerarası ilişkinin çözümleyicisi olarak okur; yazar, metin, okur üçlüsünden metinlerarasılık kuramının en aktif tarafıdır. Enis Akın, Dağdaki Emirler adlı eserindeki şiirlerde kutsal kitaplarla, dinî kıssalarla, şairlerle, haber metinleriyle ve ideolojik söylemlerle geniş bir metinlerarasılık ağı kurmuştur. Metinlerarasılığın kuruluş biçimine bağlı olarak farklı yöntemleri vardır. Bu yöntemlerden gönderge, anıştırma (kapalı metinlerarası ilişki), parodi, pastiş (açık metinlerarası ilişki) eserde kullanılan başlıca tekniklerdir.
Keywords : Enis Akın, metinlerarasılık, parodi, pastiş, anıştırma.