Hayvansal Güdüler: İnsan Psikolojisi Ekonomiyi Nasıl Yönlendirir ve Küresel Kapitalizm için Niçin Önemlidir?

Authors : Mikail Pehlivan

Pages : 351-364

View : 19 | Download : 12

Publication Date : 2021-08-04

Article Type : Bookreview

Abstract :Neoklasik iktisat teorisine göre, ekonomide insan davranışlarına ilişkin kararların rakamlar, istatistikler ve varsayımlar temelinde gerçekleştiği ki, bu varsayımlara dayanılarak alınan rasyonel kararların farklı duygusal koşullar altında da bir değişime uğramadığı ifade edilmektedir. Fakat Amos Tversky ve Daniel Kahneman 2 tarafından 1974 yılında kısa yollar ve yanlılıklar ile 1979 yılında Beklenti Teorisi’nin ortaya koyulduğu çalışmalarla insanların ancak sınırlı bir rasyonaliteye sahip oldukları ifade edilmiştir. Neoklasik iktisadi varsayımlar ekonomiyi sosyal bir bilim dalı olmaktan uzaklaştırırken davranışsal iktisat ise insanı ekonomiden soyutlamadan ve anlayarak ekonomik olayları açıklamaya çalışmaktadır. Bu çalışmada incelenen, George A. Akerlof ve Robert J. Shiller tarafından yazılan ve 2009 yılında yayımlanan "Hayvansal Güdüler: İnsan Psikolojisi Ekonomiyi Nasıl Yönlendirir ve Küresel Kapitalizm İçin Niçin Önemlidir?” adlı kitap, neoklasik iktisat teorisi dışında bir perspektif ile karar verme sürecinde bireyler üzerinde etkili olan faktörleri ele almaktadır. İki kısımdan oluşan kitabın, ilk kısmında beş temel güdü (güven, adalet, yolsuzluk, para illüzyonu/yanılsaması ve hikâyeler) açıklanmakta; ikinci kısımda ise, ekonomiyle ilgili sorulan sekiz soruya bu hayvansal güdüler çerçevesinde cevap verilmektedir. Mevcut iktisat teorisinin yapamadığını yaparak ekonomiye hayvansal güdülerin de dahil edilmesi kitabın önemini ortaya koymaktadır. Kitapta, neoklasik iktisat teorisinin varsayımları ve iktisadi olayları açıklamada kullandığı ekonometri ve istatistik temelli modeller eleştirilirken, yerine davranışsal iktisat teorisi koyulmaktadır.
Keywords : Hayvansal güdüler, İktisat, Neoklasik iktisat, Davranışsal iktisat, Psikoloji