Osmanlı’da Padişah Sufî İlişkisi: Yıldırım Bâyezid-Emir Sultan Örneği

Authors : Ömer Yılmaz

Pages : 135-155

View : 42 | Download : 20

Publication Date : 2017-06-20

Article Type : Research

Abstract :Anadolu’nun küçük bir kasabası Söğüt’te XIII. Asrın sonlarına doğru kurulan Osmanlı Devleti kuruluşundan çok kısa bir süre sonra büyük bir dünya devleti haline gelmeyi başarmıştır. Ancak devletlerin tarihi hep zaferle geçmemiş, bazen de yenilgilerle karşılaşılmıştır. Yıldırım Bâyezid bunlardan biridir. Ankara/Çubuk Ovası’nda yapılan savaşta iki büyük Türk hükümdarı karşı karşıya gelmiş ve savaş Timur’un lehine sonuçlanmıştır. Osmanlı Devleti bu aşamada yıkılma tehlikesi geçirmiş, kardeşler arası taht kavgaları başlamıştır. Bu dönem "Fetret Dönemi” olarak adlandırılır.  Bu esnada padişah ile Buhâra’dan Bursa’ya gelmiş sûfi şeyh Emir Sultan arasında bir yakınlık tesis edilmiş, şeyh padişaha damat olmuştur. Peygamber neslinden gelen bir seyyid ile Osmanoğulları’nın akrabalık tesisi halk üzerinde manevî bir nüfuz oluşturmuş, toplumda birlik-beraberliğin yeniden oluşmasında Osmanlı Türkiye’si için önemli bir şans olarak kabul edilmiştir. Bursa’ya geldikten kısa bir süre sonra halk ve ulema ile bütünleşmeyi başaran Emir Sultan sarayda Kur’ân hocası olarak da görev yapmıştır. Şeyh, sulh ve sükûnet döneminde edep ve ahlak çerçevesinde insanlar yetiştirmiş, savaş dönemlerinde ise "leşker-i duâ” olarak müritleriyle birlikte fiilen cihada iştirak etmiş ve askerin moral ve maneviyatını takviyede önemli bir rol oynamıştır. Devlet-tekke, padişah şeyh ilişkileri açısından Yıldırım Bâyezid-Emir Sultan ilişki ve örneği günümüz olaylarına da ışık tutacak cinstendir. Bundan başka Emir Sultan gibi pek çok tasavvuf erbabının halkın dîni, sosyo-kültürel hayatında yadsınamaz katkısı bulunmakta, bu gibi zevatın öldükten sonra defnedildikleri türbeler pek çok kişinin isteklerinin yerine gelmesinde Allah’a dua edilecek kutsal mekânlardan biri sayılmaktadır.
Keywords : Osmanlı Devleti, Yıldırım Bâyezid, Emir Sultan, Bursa, Tasavvuf