Mezhep Faktörünün Muhaddisler Üzerindeki Etkisi (Memlükler Dönemi-Hanefî-Şâfiî Bağlamında)

Authors : Nagihan Emiroğlu, Fatmanur Alibekiroğlu Eren

Pages : 444-457

Doi:10.21733/ibad.632570

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2019-12-09

Article Type : Research

Abstract :Yaklaşık üç asır hüküm süren (VII-X) ve bir Türk devleti olan Memlükler, her ilim dalında olduğu gibi hadis alanında da gerek âlimler gerekse ortaya konan eserler bakımından oldukça zengin bir dönemdir. Bu dönemde ilk defa dört mezhep için ayrı kadılkudatlar atanarak mezheplere karşı daha dengeli bir politika takip edilmiştir. Her ne kadar Şafii eğitim kurumları ve muhaddisler sayıca daha fazla olsa da bu dönemde bir mezhep olarak Hanefîlik ve Hanefî muhaddisler de oldukça dikkat çekici ve etkin konumdadır. İbn Balabân (ö. 739), İbnü’t-Türkmânî (ö. 750), Moğultay b. Kılıç (ö. 762), Abdullah b. Yusuf ez-Zeylâî (ö. 762), Aynî (ö. 855), İbn Kutluboğa (ö. 879) gibi Hanefî muhaddisler eserleri ve fikirleriyle İslâm düşüncesinin şekillenmesine önemli katkı sağlamışlardır. Hanefî muhaddisler, bazen mezhep taraftarlığı yaparak Şafii muhaddislerle rekabet halinde olurken bazen de birbirleriyle olumlu düzeyde bir ilişki içerisinde olmuşlardır. Bu makale söz konusu dönemde yetişen Hanefî muhaddisleri ve bu muhaddislerin Şafii meslektaşlarıyla olan olumlu-olumsuz münasebetlerini örneklerle göstermeyi amaçlamaktadır.
Keywords : Türk (Bahrî) Memlükler, hadis, muhaddis, Hanefî, Şâfiî