ARTVİNLİ ÂŞIK HUZÛRÎ’NİN DİVÂNINDA BULUNAN DESTANLARIN TÜRK KÜLTÜR UNSURLARI AÇISINDAN İNCELENMESİ

Authors : Büşra Nur Düzen

Pages : 76-87

View : 19 | Download : 16

Publication Date : 2019-05-01

Article Type : Bookreview

Abstract :Âşık; elinde sazı, dilinde sözü, diyar diyar gezen, gezdiği yerlerde gördüklerini anlatan, bir sözlü gelenek taşıyıcısıdır. Teknolojinin henüz gelişmediği zamanlarda âşıklara ve geleneğin devam ettirilmesine gösterilen özen daha fazlaydı. Zamanla gelişen teknoloji bazı geleneklerin de azalmasına neden oldu. Bu nedenle unutulmaya yüz tutmuş geleneklerimizi, âşıklarımızı araştırmalı ve gün yüzüne çıkartmalıyız. Bu çalışmada Yusufelili Âşık Huzûrî Divan’ındaki destanlarında halk edebiyatı unsurlarını inceleyeceğiz. Artvinli âşıklardan Ali Huzûrî Coşkun halk edebiyatına katkı sağlamış şairlerden biridir. Yeterince tanınmadığı için bu şairden istifade edilememiştir. Oysa edebiyatımıza şiirleriyle, yaşadıklarıyla, aktarmaya çalıştıklarıyla büyük ölçüde katkı sağlamıştır. Artvin’in Zor Köyü’nde hayata gözlerini açmış ve tıpkı doğduğu yer gibi zor bir hayat yaşamıştır. Babasını örnek alarak şairlik geleneğini sürdürmüştür. İlk hocası babası olmuş ve Huzûrî’ye mahlası da aynı kişi tarafından verilmiştir. Hayatı boyunca yazmış ve sağlığı el verdiği ölçüde gezerek âşıklık görevlerini yerine getirmiştir. Medrese eğitiminin yanında saz şairliğini de bırakmamış hem kulağa hem göze hem de günlük yaşama dokunur şiirler yazmıştır. Şiirlerinde yaşadığı yerlerdeki sıkıntıları, zorlukları, toplumdaki yozlaşmayı dile getirmiştir. Sözüne ve sazına güvenen şair haksızlıkları, yanlışlıkları dile getirmekten hiçbir zaman çekinmemiş herkese gereken cevabı vermiştir.  Bunun yanı sıra Divân Edebiyatı unsurlarından da beslenmiş, âşıklar, maşuklar, badeler, şaraplar şiirlerine konu olmuştur. Ali Huzûrî Coşkun ile ilgili en kapsamlı çalışmayı Mustafa Adil Özder yapmıştır. Yayına hazırlayan ise Prof. Dr. Muammer Demirel’dir Huzûrî’nin ulaşılan tüm şiirleri toparlanmış, dipnotlarla açıklamalarla zenginleştirilmiş ve Huzûrî Divanı olarak basılmıştır . Anahtar Kelimeler: Huzûrî, Halk Edebiyatı, Şiir, Artvin, Halk Unsurları
Keywords : Huzûrî, halk edebiyatı, şiir, Artvin, halk kültürü unsurları