SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MATEMATİK ÖĞRETİMİ DERSİNDE KULLANDIKLARI MATERYAL TERCİHLERİNİN İNCELENMESİ

Authors : Neşe Uygun

Pages : 2072-2115

View : 91 | Download : 90

Publication Date : 2023-12-21

Article Type : Research

Abstract :Değişen ve gelişen dünyada sınıf öğretmenlerinin matematik öğretiminde öğrenme ortamlarını öğretim teknolojileri ve öğretim materyalleri aracılığıyla etkin kılması beklenmektedir. Bilgiye ulaşmada öğretmenlerin aktif ve etkileşimli öğrenme ortamlarını tasarlamaları öğrenciler açısından ayrı bir önem taşımaktadır. Matematiğin öğretiminin nasıl yapılması gerektiği, matematiğin öğretimi konusunda belirlenecek kazanımların, becerilerin, yetkinliklerin programda nasıl belirlenmesi gerektiği, kullanılacak öğretim yöntemleri, ölçme ve değerlendirme süreçleri ile birlikte materyallerin, araç-gereçlerin neler olması gerektiği de önem arz etmektedir. İlkokul çağındaki öğrenciler Piaget’e göre somut işlemler dönemindedir ve kavramların gerçek yaşamdaki temsil biçimlerinin kullanılmasının öğrencilerin öğrenmelerini olumlu düzeyde etkileyebileceği söylenmektedir. Bu bağlamda matematik öğretiminde bilginin somut nesne, görsel, sembol gibi farklı biçimlerde temsil edilmesi gerekmektedir (Lesh ve diğerleri, 1987). Matematik öğretiminde materyal kullanmak sınıf öğretmeninin vazgeçilmezidir, diyebiliriz. Ders öncesinde öğretmenin yapması geren bir çalışma olabilir dolayısıyla öğretmen açısından bu süreç zahmetli bir durum gibi gözükebilir. Ancak ilkokul öğrencileri için bu durumun verimli olacağı söylenebilir. Matematik öğretiminde sadece materyal kullanımı değil aynı zamanda farklı öğretim yöntem ve teknikleriyle dersi işlemek, bireysel farklılıklarını göz önüne almak, öğrencilerin birden fazla duyusuna hitap etmek de bu derse olan tutumu olumlu etkileyebilir. Matematik öğretiminde materyal kullanımının birçok yararı bulunmaktadır. Bunları kısaca şu şekilde ele alabiliriz: İlkokul öğrencilerinin problem çözme sürecinde karşılaştıkları güçlüklerin üstesinden gelebilmeleri için yeni düşünceleri ortaya çıkarmalarında ve bu problemlerin çözümünde modelleme yapabilmelerinde materyal kullanımının sürece yardımcı olması, soyut matematiksel kavramları somutlaştırmaları, öğrencilerin matematiğe karşı olumlu tutum geliştirmeleri, öğrenmeyi kolaylaştırması, eğlenceli hale getirmesi, zamanı yönetmede ekonomiklik kazandırması bunlardan bazılarıdır. Matematik eğitimi ve öğretiminde sadece somut materyal değil aynı zamanda dijital materyalde kullanılabilir. Bu bağlamda sınıf öğretmenlerinin matematik öğretiminde öğrencileri birçok yönden desteklemek amacıyla dijital araçların kullanımını artırmaları oldukça önemlidir. Öğrenme ortamlarında somut materyallerin yanı sıra dijital araçların etkin kullanımı öğrenmeyi destekleyebilir. Bununla birlikte sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretiminde kullandıkları materyallerin uygun temsil biçimleri kullandıklarını söylemek mümkündür. Derslerde öğretim teknolojileri ve öğretim materyallerinin kullanımı ve geliştirilmesinin, öğretim eksikliklerinin giderilmesinde etkili olabildiği söylenebilir. Bu araştırmanın amacı; sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimi II dersindeki uygulamalarda kullandıkları materyal tercihlerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim kullanılmıştır. 2021-2022 bahar döneminde matematik öğretimi II dersini almış 17 sınıf öğretmeni adayı araştırmanın katılımcılarını oluşturmaktadır. Matematik öğretimi II dersinde öğretmen adaylarından belirlenen kazanımlara ilişkin ders planı hazırlayıp somut ve dijital materyaller aracılığıyla uygulama yapmaları istenmiştir. Araştırmada, veri toplama araçları olarak hazırlanan ders planları ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formu; sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimi II dersinde tercih ettikleri materyal türüne, dersin hangi aşamasında nasıl bir materyal tercih ettiklerine, materyal tasarlarken veya hazırlarken neler yaşadıklarına ve materyal tercih nedenlerine ilişkin sorulardan oluşmaktadır. Toplanan veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretiminde hem somut hem dijital materyal tercih ettikleri; öğrenme-öğretme sürecinde somut materyal, diğer süreçlerde ise dijital materyal tercih ettikleri; somut materyal tasarlarken zorlandıkları, dijital materyali daha kolay hazırladıkları; dikkat çekme, somutlaştırma, ekonomiklik, kalıcı öğrenmeyi sağlama, kazanıma uygunluk gibi materyal tercih nedenleri olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Sınıf öğretmenliği lisans programında yer alan dersler arasında materyal tasarlamaya ilişkin bir dersin yer alması, matematik öğretimi I ve II derslerinde uygulamaların somut ve dijital materyallerle desteklenmesi araştırma sonuçlarına göre önerilmektedir.
Keywords : Matematik öğretimi, , sınıf öğretmeni adayı, materyal tercihi