HEIDEGGER’İN KARTEZYEN DÜNYA ONTOLOJİSİNE YÖNELİK ELEŞTİRİSİ

Authors : Özkan Gözel

Pages : 1-16

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2019-12-29

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada Heidegger’in Kartezyen dünya ontolojisine dair eleştirisi ele alınıp yorumlanmaktadır. Descartes’ta dünya sonlu töz olarak uzamlı şeye tekabül etmektedir ki bunun karşısında diğer sonlu töz olarak düşünen şey yer almaktadır. Tanrı ise bu iki sonlu tözün ontolojik zemini olan sonsuz töz olarak takdim edilmektedir. Dünyaya dair araştırmasında Descartes sensatio’yu göz ardı ederek intellectio’yu öne çıkarmakta ve entelektüalist bir yaklaşımı benimsemektedir. Keza, dünyayı münhasıran uzam fikrinden hareketle anlamakta ve ondaki şeyleri cisimli şeyler kategorisine indirgemektedir. Dolayısıyla da dünyasallığın diğer boyutlarının üstünden atlamış olmaktadır. Heidegger’in Descartes’ın dünya tasavvuruna dair temel eleştirisi, bu tasavvurun içerdiği nesnelciliğe ve bilişselciliğe yöneliktir. Alman filozofa göre, dünya ve içindekiler nesnel ve bilişsel şeyler olmadan önce, pratik ve kullanım esaslı şeylerdir. Dünya kendini bize teoriden önce pratikte açar. Uzam fikrini merkeze alarak dünyaya yaklaşmak, gerçekte dünyanın hakikat ve anlamını ıskalamaktan başka bir şey ifade etmez.
Keywords : Dünya, uzam, sensatio, intellectio, Descartes