Ülkelerin Çevresel Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ve Bulanık Mantık Tabanlı Bir Yaklaşım İle Bütünleşik Olarak Değerlendirilmesi

Authors : Ejder Ayçin, Enver Çakin

Pages : 631-656

Doi:10.17153/oguiibf.476373

View : 21 | Download : 7

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research

Abstract :Son yıllarda endüstrileşme, nüfus artışı, toplumun ihtiyaçlarının sürekli artması ve teknolojik gelişmeler nedeniyle ülkelerin çevresel sorunları gittikçe artmakta ve bu sorunu ortadan kaldırmak için ülkeler gerekli önlem ve tedbirleri almaktadır. Bu çalışmada çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemlerinden Entropi, Gri İlişkisel Analiz (GİA) ve Oransal Analize Dayalı Çok Amaçlı Optimizasyon (MOORA) yöntemleri bütünleşik olarak kullanılarak ülkelerin çevresel performanslarını ölçen altı farklı çok kriterli karar verme modeli tanıtılmıştır. Entropi yöntemi ile kriter ağırlıkları hesaplanmış, GİA ve MOORA yöntemleri ile de ülkelerin çevresel performans düzeyleri analiz edilmiştir. Ayrıca altı farklı ÇKKV modelinden elde edilen sonuçlar bulanık mantık tabanlı bir yaklaşım ile birleştirilerek tek bir sonuca ulaşılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, en önemli kriterlerin ormanlar, tarım ve su kaynakları olduğu, en iyi performans gösteren ülkelerin Avusturya, Danimarka ve Fransa olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Entropi, Gri İlişkisel Analiz, MOORA, Çevresel Performans Ölçümü, Bulanık Mantık