ALİ EMÎRÎ MANZUM 674’TE KAYITLI ŞİİR MECMUASINDA YER ALAN DİVAN’DA BULUNMAYAN BÂKÎ MAHLASLI İKİ GAZEL

Authors : Elif Turgut Şimşek

Pages : 286-300

View : 22 | Download : 7

Publication Date : 2022-04-27

Article Type : Research

Abstract :Şiir mecmuaları, klâsik Türk edebiyatı tarihi için önemli kaynaklardan birisidir. Antolojik özelliğinin yanında şiir mecmualarında biyografik malumat da mevcuttur. Mecmualarda tercih edilen şiirlerden mecmua derleyicisinin şiir ve şair zevki de tespit edilmektedir. Şiir mecmualarında adı pek bilinmeyen şairlerin şiirlerine rastlanıldığı gibi tanınmış şairlerin divanlarında yer almayan şiirlerine de ulaşılmaktadır. Şiir mecmuaları üzerinde yapılan çalışmalarla birçok şairin şiir toplamı genişlemiş ve bazı divanlar yeniden şekillenmiştir. Şiirleri sadece şiir mecmualardan derlenerek oluşturulan şairler de vardır. 16. yüzyıl şairlerinden Bâkî’nin (ö. 1600) de şiir mecmualarından hareketle bilinmeyen şiirlerini ortaya çıkaran bazı çalışmalar yapılmıştır. Bu şiirler Bâkî Divanının üç ayrı baskısında ve Sabahattin Küçük tarafından yapılan tenkitli neşrinde mevcut değildir. Klâsik Türk edebiyatı tarihinde Bâkî mahlaslı başka bir şairin olmayışı ve Bâkî Divanının neredeyse yüze yakın nüshasının bulunması Bâkî’ye ait daha birçok kayıp şiirin habercisi olabilir. Çalışmamızda faydalandığımız şiir mecmuasında ise Bâkî’ye ait on şiir yer almakta içlerinden ikisi onun yayımlanmış Divanında bulunmamaktadır. Bahsi geçen iki gazel Ali Emîrî Millet Kütüphanesi Manzum 674’te kayıtlı 16. yüzyıla ait bir şiir mecmuasının 32a ve 141a yüzünde yer almaktadır. Bu çalışma Bâkî’nin bilinmeyen şiirleriyle alakalı çalışmalara bir ek niteliğinde olup olası yeni bir Bâkî Divanı neşrine katkı sunacaktır.
Keywords : klasik türk edebiyatı, Bâkî, şiir, mecmua, şiir mecmuası, gazel