BİR GÜZELLİK UNSURU OLARAK FUZÛLÎ’NİN GAZELLERİNDE SAÇ

Authors : Erdoğan Uludağ

Pages : 241-294

View : 22 | Download : 8

Publication Date : 2020-02-28

Article Type : Research

Abstract :Divan şiirinde güzellik, şairlerin en çok kullandıkları kavramların başında gelmektedir. Güzellik, şiirde teşbih ve mecazlar eşliğinde çeşitli ve renkli hayallerle işlenir. Klasik edebiyat estetiğinin vazgeçilmez unsuru olan sevgili, her yönüyle güzelliğin zirvesi olarak algılanır. Sevgiliyi güzel kılan vasıflardan en önemlisi ilk göze çarpan unsurlardan biri olmasından dolayı saçtır. Sevgilinin güzellik unsurlarından en çok üzerinde durulan saçın bu önemi, yüzün güzelliğini daha da artırmasından kaynaklanmaktadır. Saç, âşığı sevgiliye bağlayan ve onu çok fazla etkileyen bir özelliğe sahiptir. Saçlar, âşığı cezbeden aynı zamanda da eziyet eden özellikleriyle karşımıza çıkar. Âşıklar için saçlar yakalanmaktan, bağlanmaktan kaçılamayacak bir güzelliktedir. Âşıkların hem saça bağlanmak istedikleri hem de bağlanmaktan dolayı şikâyet ettikleri görülür. Divanlarda zülf, mû/mûy, gîsû, kâkül, perçem gibi isimlerle de anılan saç; genel olarak şekil, koku, renk ve diğer benzetme yönleriyle konu edilir. Bu özellikleri nedeniyle saç aşığın gönlünü çelen, onu kendine bağlayan bir cazibe kaynağıdır. Bu makalede genel olarak saçtan bahsedildikten sonra, Fuzulî Divânı’nda yer alan 302 gazeldeki saçla ilgili görünüşler ele alınmış, beyitler nesre çevrilerek değerlendirmeler yapılmıştır.
Keywords : Güzellik, Saç, Fuzûlî Divânı