KAPIDA KİM VAR (ANADOLU KAPI TOKMAKLARI VE ÇAĞDAŞ SERAMİK SANATI İLE KİŞİSEL YORUMLAR)

Authors : Yasemin Gül

Pages : 1-14

Doi:10.46790/erzisosbil.799555

View : 16 | Download : 25

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research

Abstract :Geçmiş dönemlerde Anadolu’da konutlarda haberleşme ve iletişimi sağlayan kapı tokmakları, bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Cami, medrese ve konut gibi resmi ve sivil yapıların kapılarında yer alan kapı tokmakları işlevsel bir özelliğe sahiptir. Kapı tokmakları ve halkalar, çeşitli yapı malzemeleri, süslemeleri ve sembolleriyle mimarimiz ve kültür hayatımızda önemli yer tutan ögelerdir. Bunlar, demir, bakır, bronz, pirinç ve kurşun gibi çeşitli madenlerden yapılmışlardır. Genellikle halka, el, yılan, ejder, aslan, aslan başı, şemse ve stilize edilmiş hayvan ve bitki gibi figürlerinden oluşmaktadır. Kapı tokmakları özgün sanat eserleri olup, her dönemde yepyeni formları oluşturulmuştur. Ancak Sanayi Devrimi ile birlikte önce batı toplumlarında peşi sıra 19. yüzyılla birlikte bizde sosyal, ekonomik açıdan derin bir değişim yaşanmıştır. Değişim, Cumhuriyet dönemiyle birlikte devam etmiştir. Bu süreçte şehirler, kasabalar, meskenler ve tipleri, yapı malzemeleri değişime uğramış ve bunun doğal bir sonucu olarak ta geleneksel mimari dokusu giderek yok olma ile karşı karşıya kalmıştır. Çalışmanın giriş ve gelişme kısmında Anadolu kapı tokmakları ve halkaları hakkında bir takım değerlendirmeler yapılmıştır. Akabinde bu kapı elamanları çağdaş seramik formu içerisinde yeniden yorumlanmıştır. Bu sayede kaybolmuş veya kaybolmaya yüz tutmuş, bu kültür mirasımıza bir atıf yapılması hedeflenmiştir.
Keywords : Konut, Kapı Tokmağı, İletişim, Seramik