Nûh b. Mustafa’nın Şehrestânî’nin el-Milel ve’n-Nihal Eserinin Türkçe Tercümesi Üzerine Mukayeseli Bir Çalışma

Authors : Doğan Kaplan

Pages : 256-318

Doi:10.18403/emakalat.618990

View : 18 | Download : 7

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research

Abstract :Muhammed b. Abdulkerim eş-Şehrestânî’nin el-Milel ve’n-nihal adlı eseri, İslam Mezhepleri Tarihi anabilim dalının en önemli klasiklerinden biridir. On ikinci yüzyılda yazılmış bu eser, sistematik oluşu ve mümkün mertebe taassup güdülmeden betimsel bir anlatıma sahip olması yönüyle benzerlerinden farklı bir konuma sahiptir. Bu değerli eser önemine binaen on yedinci yüzyılda yaşamış bir Osmanlı âlimi olan Nûh b. Mustafa tarafından Tercüme-i Milel ve nihal adıyla Türkçeye çevrilmiştir. Bu makalede el-Milel ve’n-nihal’in adı geçen Türkçe çevirisi ana metinle mukayese edilerek çevirinin mahiyeti hakkında bilgi verilecektir. İlgili çeviri metnin Türkiye Yazmalar Kataloğunda 20’den fazla nüshası bulunmaktadır. Biz bu makalede mütercimin vefatından 40 yıl sonra yazılmış 1701 tarihli en eski yazmayı esas almakla birlikte bir de zaman zaman işaret etmek üzere 1860 tarihli başka bir yazmadan yararlanacağız. Bu makalemiz bir taraftan adı geçen çeviriyle ilgili malumat verirken diğer taraftan on yedinci yüzyılda tercüme anlayışının nasıl olduğuna dair somut bir örnek olacaktır.
Keywords : İslam Mezhepleri Tarihi, Fırak, Makâlât, Şehrestâni, Nûh b. Mustafa, Milel ve Nihal, Tercüme-i Milel