MAKTÜL ŞEYHÜLİSLÂM FEYZULLAH EFENDİ’NİN TORUNU NAKÎBÜ’L-EŞRÂF ABDULLAH EFENDİ’NİN HAYATI VE TEREKESİ

Authors : Ayhan Işik

Pages : 904-947

Doi:10.18403/emakalat.958994

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research

Abstract :Osmanlı Devleti’nde "Feyzullah Efendizâdeler” olarak ün kazanmış Şeyhülislâm Feyzullah Efendi’nin ailesi ve akrabaları, devletin üst düzey farklı birçok kademesinde görev almıştır. Özellikle Şeyhülislâm Feyzullah Efendi, oğlu Fethullah Efendi, torunları Mehmet Kamil Efendi, Abdullah Efendi, torununun oğlu Mehmet Emin Efendi ve daha birçokları nesep olarak Hz. Peygamber’in soyuna mensup olması sebebiyle Nakîbü’l-eşrâflık yapmıştır. Seyyid ve şeriflerin şecerelerini düzenlemek ve onların işleriyle ilgilenmek üzere Nakîbü’l-eşrâf olarak görevlendirilen Abdullah Efendi (ö. 1184/1770), dedesi Şeyhülislâm Feyzullah Efendi ve babası Şeyhülislâm Mustafa Efendi’nin yaşadığı sıkıntılara maruz kalma-mıştır. Ancak dedesi ve babası dönemindeki siyasî, ictimaî ve mezhebî ihtilaflar Abdullah Efendi’nin nesebi ve ailesi hakkında farklı rivayetlerin oluşmasına sebebiyet vermiştir. Bu çalışmada Şeyhülislâm Feyzullah Efendi’nin torunu Nakîbü’l-eşrâf Abdullah Efendi’nin şeceresi ve terekesi ele alınmak suretiyle ilmî kariyeri, iktisadî durumu ve hizmet hayatı hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca Meşîhat Arşivi’ndeki Nakîbü’l-eşrâf defterlerinde kayıtlı şeceresi, Kısmet-i Askeriye Mahkemesi’ndeki terekesi ve İstanbul Karacaahmet Mezarlığı’ndaki mezar taşları incelenmiştir. Abdullah Efendi ve ailesinin mezar taşlarındaki bilgilerden istifade edilmek suretiyle aile bireyleri, çocukları, torunları, gulam, cariye ve utekası tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Şeyhülislâm Feyzullah Efendi, Şeyhülislâm Mustafa Efendi, Nakîbü’l-eşrâf Abdullah Efendi, Tereke, Soyağacı.
Keywords : Şeyhülislâm Feyzullah Efendi, Şeyhülislâm Mustafa Efendi, Nakîbü’l-eşrâf Abdullah Efendi, tereke, soyağacı