SEKTÖRLER ARASI SU REKABETİ VE HARRAN OVASI TARIM İŞLETMELERİNİN SULAMA ALGISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Authors : Nihat Küçük, Hatice Parlakçi Doğan, Mustafa Hakkı Aydoğdu

Pages : 1343-1357

Doi:10.17755/esosder.1073491

View : 25 | Download : 9

Publication Date : 2022-07-01

Article Type : Research

Abstract :Son yüzyılda dünya nüfusu yaklaşık 4,4 kat artarken, su tüketimi ise yaklaşık 7,3 kat artmıştır. Tarım sektörü, dünyadaki su kaynaklarının yaklaşık %70’ini tüketmektedir. Sanayi, enerji ve belediye hizmetleri gibi sektörlerin de su talebi artmaktadır. Ortaya çıkan rekabet, diğer sektörlerin, tarım sektörünün kullandığı sudan pay talep etmeleri anlamına gelmektedir. Tarım sektörünün, yeni riskler barındıran bu gelişmelerden olumsuz yönde etkileneceği öngörülmektedir. Tarım, aşırı su kullanımı, su kıtlığı ve çevre kirliliği gibi negatif dışsallıklardan da sorumlu tutulmaktadır. Tarımda suyun aşırı ve verimsiz kullanılmasını etkileyen başlıca faktörler, üreticilerin suyun gerçek maliyetini ödememesi ve sulama konusundaki yanlış algılardır. Bu bağlamda, Harran Ovasındaki tarım işletmelerinin sulama algıları araştırılmıştır. Yüz yüze anket yoluyla elde edilen verilere tek yönlü varyans analizi uygulanmıştır. Araştırmadan çıkan en çarpıcı sonuç; üreticilerin %31,1’inin fazla su kullanmanın verimi arttıracağı algısı taşımalarıdır. Eğitim ve gelir bağımsız değişkenleri, "fazla su kullanımı verimi arttırır” bağımlı değişkeni açısından istatistiki olarak anlamlıdır (p<%5). Sonuçlar, tarım işletmelerinin aşırı su kullanma eğilimi taşıdıkları ve suyu verimsiz kullandıkları kanaatini güçlendirmektedir. Tarımda suyun verimli kullanılabilmesi ölçüsünde, diğer sektörlerin su tedarikine dair riskleri de azalacaktır. Tarım işletmelerine yönelik eğitim ve yayım faaliyetleriyle birlikte, birim su miktarından en yüksek katma değeri sağlayan ürünlerin ve su tasarrufu sağlayan teknolojilerin yaygınlaştırılması gerekmektedir.
Keywords : Sektörler arası su rekabeti, Verimlilik, Üretici algısı, Tek yönlü varyans analizi, Şanlıurfa Harran Ovası