Başlangıcından 18. Yüzyılın Başına Kadar Osmanlı-Güril Melikliği İlişkileri

Authors : Mehmet Kazdal

Pages : 212-226

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research

Abstract :İstanbul’un fethiyle İmparatorluk vasfını kazanan, Anadolu’daki siyasi rakiplerini ortadan kaldıran Osmanlı Devleti, yönünü Karadeniz’e, dolayısıyla Kafkaslara yöneltmişti. 1461 yılında Trabzon’un fethedilmesi bu yönelişin en güçlü adımı olmuştur. Şehzade Selim’in Trabzon valiliği döneminde bölgeyle ilişkiler sıcak temasa dönüşmüştür. Bu süreçte Batı Gürcistan bölgesinde bulunan üç büyük meliklik Osmanlı hâkimiyetini kabul etmiştir. Adı geçen melikliklerden birisi Çoruh Nehri’nin Karadeniz’e döküldüğü mevkide bulunan Güril’dir. Güril bölgesinin başkenti Ozurgeti’dir. Batı Gürcistan’ın parçası olan Güril, Osmanlı devleti için Rus ilerlemesine karşı adeta bir tampon bölge mesabesindeydi. XVI ve XVII. yüzyıllar boyunca Gürcistan’ın doğusu İran’ın Güril’in de dâhil olduğı batısı ise Osmanlı’ya bağlı kalmıştır. Güril melikleri Osmanlı Devleti’ne vergi vermekteydi. Söz konusu vergiler bazen Trabzon bazen de Çıldır Eyaleti aracılığıyla İstanbul’a ulaştırılmaktaydı. Güril bölgesini yöneten idareciler itaatten ayrıldıkları dönemlerde ise hem askeri harekât ile hem de ekonomik yaptırımlar uygulayarak cezalandırılmaları usulü de takip edilmiştir. Bu çalışmada Osmanlı Devleti’nin Kuzey-Doğu sınırının hinterlandında bulunan Güril Prensliği ile ilişkiler ele alınacaktır.
Keywords : İslam Tarihi, Osmanlı Devleti, Kafkasya, Batı Gürcistan, Güril Melikliği