1945 ÇİFTÇİYİ TOPRAKLANDIRMA KANUNU TARTIŞMALARININ DÖNEM SİYASETİNE ETKİSİ

Authors : Meral Balci, Yeşim Karadeniz

Pages : 271-279

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2018-08-18

Article Type : Research

Abstract :Tek parti yönetiminde tasarlanan ve mecliste konuşulmaya başlanan Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu, büyük tartışmaların yaşanmasına neden olmuştur. Kanun görüşmeleri sonrasındaki tartışmalar Cumhuriyet Halk Partisi içinden muhalif bir kanat doğurmuş, bu durum Türk siyasal hayatında üçüncü kez çok partili siyasetin tecrübe edilmesine olanak sağlamıştır. Topraksız köylüyü topraklandırma vaadi ile ortaya atılan bu kanun, özellikle büyük toprak sahibi milletvekilleri tarafından eleştirilmiş, kanuna karşı olan milletvekilleri Meclis’te Bütçe Kanunu’na ret oyu vererek muhalefetlerini açıkça ortaya koymuşlardır. Demokrasinin işlerliğinin kazanılmasının çok partili siyasal hayat ile mümkün olacağı düşüncesiyle "Dörtlü Takrir”, bazı milletvekili tarafından iktidara sunulmuştur. Bu siyasi ortamda partiden ihraç edilen muhalifler, 1946 yılında Demokrat Parti’nin kurulmasıyla parlamento tarihinde yeni bir sayfa açmıştır. Türk siyasal hayatında önemli bir yeri olan Demokrat Parti’nin oluşumu, Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu sürecine dayanmaktadır. Bu açıdan dönemin meclis konuşmaları dönem siyasetinin ortamı göz ardı edilmeden analiz edilmiştir. Bu analiz sürecinde döneme ait arşiv belgeleri ve tutanak dergileri, konuyla ilgili yazılan makale, tez ve kitaplar çalışmanın araçlarını oluşturmuştur. 
Keywords : Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti, Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu, Çok Partili Siyaset