ALTYAZI ÇEVİRİSİNDE TOPLUMSAL CİNSİYET ELEŞTİRİSİNİ YENİDEN ÜRETMEK: JE NE SUIS PAS UN HOMME FACILE FİLMİNİN TÜRKÇE ALTYAZILARINDA CİNSİYETLİ/CİNSİYETÇİ DİL YAPILARININ AKTARIMI

Authors : Şule Demirkol Ertürk

Pages : 121-148

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2019-05-09

Article Type : Research

Abstract :Bu makale kapsamında, 2018 yılı nisan ayında Netfllix üzerinde yayımlanmaya başlayan Fransız yapımı  Je ne suis pas un homme facile başlıklı filmin Türkçe altyazıları, altyazı çevirisinin teknik kısıtlamaları, Fransızca ve Türkçenin farklı dilbilgisi yapıları ve feminist edebiyat çevirisi alanında uygulanmış olan yöntem ve yaklaşımlar dikkate alınarak incelenmektedir. Film içinde kurgulanan kadın egemen toplumun dile yansıyan yönlerinin Türkçe altyazıda nasıl karşılandığı, dilin cinsiyetli ve cinsiyetçi yapılarının aktarımına odaklanan örnekler çerçevesinde araştırılmaktadır. İncelenen örnekler üzerinden yapılan betimleyici ve eleştirel inceleme sonucunda, kaynak metindeki cinsiyetli ve cinsiyetçi ifadelerin Türkçeye aktarılması konusunda tüm örneklere uygulanabilecek genel bir yöntem olmadığı görülmüştür. Çevirmenin, Fransızcadaki dişil yapıları Türkçeye aktarmak için kimi zaman sözcük ekleme yoluna gittiği gözlemlenmiş, bu çözümün birçok örnekte başarılı sonuçlar verse de her bağlama uygun olmadığı anlaşılmıştır. Bununla birlikte, Türkçede dilbilgisel cins ayrımı olmasa da diğer dillerden yapılan alıntılar yoluyla Türkçeye giren sözcük çiftlerinin, cinsiyet ifade eden yapıların aktarımında kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Çeviribilim, Altyazı çevirisi, Toplumsal cinsiyet, Dilbilgisel cinsiyet, Cinsiyetçi dil