Hazar Havzası’nda Enerji Güvenliği ve Enerji Jeopolitiği

Authors : Muhammed Emin Kocaman

Pages : 152-171

Doi:10.30803/adusobed.430100

View : 27 | Download : 28

Publication Date : 2018-12-31

Article Type : Research

Abstract :Hazar Havzası sahip olduğu petrol ve doğalgaz kaynakları ile küresel ve bölgesel güçlerin ilgisini çeken jeostratejik ve jeoekonomik bir öneme sahiptir. Bölgede etkili olmaya çalışan küresel aktörler, enerji kaynaklarının çıkarılmasını, dünya piyasalarına ulaştırılmasını ve enerjiyi kontrol etmeyi istemektedir. Hazar, sadece Rusya ve İran kontrolündeyken, SSCB’nin dağılmasıyla beş devletin ortak kullanımına açılmış ve Hazar’da güç mücadeleleri başlamıştır. Günümüzde halen devam eden Hazar’ın statüsünün belirlenememesi bu bölgede var olan enerjiye yeterli bir şekilde ulaşılamamasına ve istenilen şekilde uluslararası pazarlara transferinin sağlanamamasına neden olmaktadır. Hukuki boşluğun yanı sıra bölgede süren çatışma ve ayrılıkçı hareketlenmeler bölgedeki enerjinin ve nakil hatlarının güvenliğini olumsuz etkilemektedir. Bu sorunlara uluslararası aktörlerin kendi emelleri doğrultusunda izlediği dış politikalar da eklendiğinde Hazar Havzası karışıklıklar ve çözülmeyen sorunlar içinde kalmıştır. Bu makalede özellikle Hazar’da bulunan enerji ile birlikte enerji güvenliği üzerinde söz sahibi olmak isteyen bölgesel ve küresel aktörlerin yaklaşımları ile izledikleri politikalar incelenmiş, enerji güvenliğinin, bölgesel barışın ve istikrarın nasıl sağlanabileceği gibi temel sorunların çözümü için çalışılmıştır. 
Keywords : Hazar Havzası, Enerji, Enerji Güvenliği