Haberin Küreselleşmesi: Kuramsal Bir Değerlendirme

Authors : Sibel Varol

Pages : 77-92

Doi:10.30803/adusobed.372055

View : 24 | Download : 13

Publication Date : 2018-09-01

Article Type : Review

Abstract :Haberin küreselleşme süreci uluslararası haber ajanslarının kurulduğu 19. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Haberin üretim ve dağıtım sürecinin az sayıdaki uluslararası haber ajansının kontrolünde olması uluslararası haberlerde tektipleşmeye ve gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere doğru tek yanlı haber akışına yol açma, Batılı ülkelerin ulusal çıkarlarına hizmet etme, uluslararası kamuoyu gündemini belirleme gücüne sahip olma ve ülkeler arasındaki asimetrik güç ilişkilerini pekiştirerek medya emperyalizmi tezini haklı çıkarma gibi eleştirilere yol açmıştır. Bu eleştirilerin karşısında ise, yerli medya kuruluşlarının dış haberleri yerel izleyicilerin hassasiyet ve ilgilerine uyarlayarak yerelleştirdiği, günümüzde haberin yalnızca Batı'dan Doğu'ya ve Kuzey'den Güney'e tek yönlü olarak akmadığı, Al Jazeera gibi Batılı olmayan aktörlerin haber piyasasına girmesi sonucunda haberde karşı akışın da yaşandığı, dijital teknolojiler sayesinde haber tüketicilerinin alternatiflerinin arttığı ve elinde akıllı telefonu bulunan sıradan vatandaşların bile potansiyel muhabir haline geldiği, böylece çoğulcu bir ortamın oluştuğu görüşleri yer almaktadır. Tümü aynı bütünün farklı yönlerine işaret eden bu tartışmaların yeniden gündeme getirilmesi günümüzdeki haber coğrafyasının küresel arka planını anlamaya katkıda bulunmayı amaçlamaktadır .
Keywords : Küresel haber, uluslararası haber ajansları, tektipleşme, yerelleştirme