Kemer-Edremid (Burhaniye) Kazâsı ve Osmanlı Donanmasına Yaptığı Katkılar: Malzeme, Personel ve Gemi İnşâ Tezgâhı

Authors : Evren Gökçe

Pages : 61-86

Doi:10.30803/adusobed.188841

View : 32 | Download : 16

Publication Date : 2015-02-01

Article Type : Other

Abstract :Osmanlı İmparatorluğu üç kıtaya yayılan kara topraklarını çevreleyen denizlerde kuruluşundan itibâren teşkîl ettiği donanmasıyla asırlar boyunca faaliyet göstermişti. Böylesine geniş bir alanda görev yapan Osmanlı donanmasının eksiklerinin giderilmesi, külfetli, ancak her sene yerine getirilmesi gereken bir zorunluluktu. Bu nedenle devlet, bazı çözümler geliştirmişti. Bu çözümlerden birisi de ocaklık sistemi olarak adlandırılan yöntemdi. Deniz kuvvetleri için gerekli olan malzeme ve personelin imparatorluğun belirli yerlerinden sağlandığı bu yöntem kapsamında halk, resmî talepleri karşılamakla mükellefti. Osmanlı Donanması için malzeme ve personel tedarik eden yerlerden birisi de Karesi Sancağı’ydı. Sancağın Edremit Körfezi’nde yer alan kazâlarından birisi olan Kemer-Edremid (Burhaniye), ocaklık sistemi uyarınca donanmaya hizmet vermekteydi. Bu bağlanmda, Kazdağları’na yakın bir coğrafi konuma sahip olan kazâ, donanma için başta gemi yapımının ana maddesi olan kereste olmak üzere, güherçile ve katran gibi malzemelerle birlikte, askerî ve teknik personel temîn etmekteydi. Ayrıca, bünyesinde çeşitli sınıflarda gemilerin inşâ edildiği bir tezgâha sahipti. İncelememizde Kemer-Edremid kazâsının başta kereste olmak üzere Osmanlı donanmasına yaptığı katkılar hakkında, arşiv belgeleri ve ikincil kaynaklardan elde edilen bilgilere dayanarak değerlendirmeler yapılmıştır
Keywords : Osmanlı İmparatorluğu, Donanma, Kereste, Güherçile, Kemer-Edremid (Burhaniye)