Meister Eckhart’ın Engizisyon Süreci

Authors : Selman Dilek

Pages : 0-0

Doi:10.20519/divan.614155

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2019-08-01

Article Type : Research

Abstract :Ortaçağ Avrupa’sının, farklı düşünce geleneklerinin etkileşimi açısından tartışmalı hadiselerinden birisi de Eckhart’ın 1325 yılında Köln’de başlayıp 1329 yılında Avignon’da tamamlanan engizisyon sürecidir. Neden engizisyona uğradığına dair yaklaşımlar, Eckhart öğretisinin ilahiyat, felsefe ve mistisizm arasında nasıl konumlandırılacağı ile doğrudan irtibatlıdır. In agro dominico Papalık Emirnamesi’nde yer alan ithamlar, kadın mistiklerden İbn Rüşdcü düşünürlere kadar ortaçağ sapkınlığının farklı çehrelerinden izler taşır. Bu durum günümüz araştırmalarında ayrı eğilimlere yol açmış, düşüncesinin kökenleri ile yargılanma gerekçeleri hakkında açıklamalar birbirinden farklı Eckhart tasavvurlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu çalışmada Eckhart’ın yargılanma süreci hakkında bilgi verilmekte ve sapkınlığına dair iddialar esas alınarak geliştirdiği öğretinin temel hususları incelenmektedir. Varlık düşüncesi, teslis yorumu ve dinî hayata dair eleştirilerinin kökenleri çağın diğer sapkın akımları bağlamında ele alınmaktadır. Skolastik anlayıştan uzaklaşmanın diğer sebeplerine değinilmekte, Papalık ve İmparatorluk arasındaki hâkimiyet mücadelesinin Eckhart üzerindeki yansımaları tartışılmaktadır. Böylece, siyasi ayrışmaların kurbanı bir Katolik, kadın mistisizminin izinde yürüyen bir heretik ve İslam düşüncesinin etkisinde bir filozof olduğuna dair farklı yaklaşımlar, engizisyon süreci merkeze alınarak tahlil edilmektedir. Makalede Eckhart’ın Latince eserleri ve Almanca konuşmaları incelenmekle birlikte, günümüz araştırmalarının genel bir değerlendirilmesi yapılmakta ve Eckhart’a dair tezler karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır.
Keywords : Meister Eckhart, Engizisyon, Kadın Mistisizmi, Ortaçağ Sapkınlığı, İbn Rüşdcülük