İbn Sînâ’nın Kelâmcıların Hudûs Görüşüne Yönelttiği Eleştiriler

Authors : Muhammet Fatih Kiliç

Pages : 115-134

View : 17 | Download : 19

Publication Date : 2010-06-01

Article Type : Other

Abstract :Bu çalışma, kelâmcıların hudûs görüşüne İbn Sînâ’nın yönelttiği eleştirileri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaçla öncelikle kelâmcıların hudûs görüşü, İbn Sînâ’nın eleştirilerine konu olan boyutları ön plana çıkarılarak ele alınmıştır. Tanrı kanıtlamasına zemin hazırlaması açısından âlemin sonradan yaratılmışlığı, bu çerçevede Tanrı’nın en belirleyici sıfatı olarak ezelîliğin ortaya çıkması ve sıfatlar probleminin hâdis âlem fikrini anlamsız kılmayacak bir şekilde çözülmesine ilişkin gayret, kelâmcıların hudûs görüşünün bu çalışmada ele alınan boyutlarını oluşturmaktadır. İbn Sînâ’nın kelâmcıların hudûs anlayışına yönelttiği eleştiriler ise dört noktada toplanmaktadır. İlk olarak âlemin hâdis olduğu düşüncesi birbirini doğuran ve teselsüle yol açan bir zaman anlayışını ortaya çıkardığından mantıksal açıdan kesinlik ifade etmez ve dolayısıyla kabul edilemez. İkinci olarak âlemin hâdis olması, tek başına bizi onun bir muhdisi olduğu sonucuna götürmez. Üçüncü olarak hudûs görüşü çerçevesinde kaldığımızda âlemin varlığının devamı hakkında muhdisin bir etkisinden bahsetmemiz imkânsızdır. Dördüncü olarak hudûs görüşü, Tanrı’nın yaratma fiilini sonraya bıraktığı için Tanrı’yı işlevsizleştirmektedir
Keywords : İbn Sînâ, Kelâm, Felsefe-Kelâm İlişkisi, Hudûs, Yoktan Yaratma