Mezhebe Karşı İctihad: Şevkânî’nin İctihad Düşüncesi ve Mezhep Eleştirisi

Authors : Nail Okuyucu

Pages : 177-211

View : 21 | Download : 10

Publication Date : 2010-06-01

Article Type : Other

Abstract :1173-1250 yılları arasında yaşayan Yemenli alim Şevkânî, ictihad-taklid ve mezhebe intisap meseleleri etrafında şekillenen bir fıkıh tarihi anlayışına sahiptir. İctihad kapısının kapandığı fikrine şiddetle karşı çıkmış, mezhebe intisabı ve taklidi yanlış bularak mezhepleri bid‘at olarak nitelemiştir. Bu makalede, Şevkânî’nin ictihad ile mezhebe intisap hakkındaki görüşleri birlikte ele alınarak bu iki kavram etrafında şekillendirdiği fıkıh tarihi anlayışı incelenecektir. Şevkânî öncesi dönemde fıkhî çevrelerde hâkim olan tavır ve bu tavra yönelik tenkitlere kısaca değinilecek, ardından Şevkânî’nin ictihad anlayışı, taklide karşı çıkışının temelleri, delillere ve re’ye yaklaşımı ele alınacaktır. Bu çerçevede, fıkıh tarihine yönelik tenkitleri ortaya konacak ve bu tarihin önemli bir kısmında hâkim olan mezhepler hakkındaki görüşlerine geçilecektir. Mezhep eleştirisinin temellerini oluşturan, mezhep imamları hakkındaki görüşleri, intisaba bakışı, mezheplerin ortaya çıkış ve yayılışı hakkındaki görüşleri ve müntesiplere yönelik tenkitleri değerlendirilecektir
Keywords : Şevkânî, İctihad, Mezhep, Fıkıh Tarihi, Mezhebe İntisap