Senâyî’nin Süleymaniyye Adlı Eseri

Authors : Mesut Bayram Düzenli, Ahmet Akgül

Pages : 147-160

View : 16 | Download : 16

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research Article

Abstract :Osmanlı Devleti’nin birçok yönden zirvede olduğu on altıncı asrın en belirgin türlerinden biri Süleymannamelerdir. Yavuz Sultan Selim için yazılan Selimnamelerin devamı niteliğinde olan bu eserler, Osmanlı tarih yazıcılığının önemli örneklerindendir. Bunun yanı sıra Osmanlı’nın en uzun saltanat süreli ve ihtişamlı devri hakkında pek çok konuda yüksek oranda doğru ve sağlam bilgiler vermeleri beklenen Süleymannameler; edebî, içtimai, askerî, dinî ve iktisadi yönlerden çalışılmayı hak edecek değere sahiptir. Kanuni Sultan Süleyman ile aynı dönemde yaşamış müellif ve şairlerce padişahın sefer ve gazalarının anlatıldığı altısı manzum, dördü mensur olmak üzere on Süleymanname yazıldığı bilinmektedir. Manzum olarak kaleme alınan Senâyî’nin Süleymaniyye’si de bu dönemde yazılmıştır ve Sultan Süleyman döneminin ilk yarısını konu edinmektedir. Seferlere katılanlardan edinilen bilgilere dayanılarak yazıldığı anlaşılan eserde, Sultan Süleyman’ın Doğu ve Batı’ya yaptığı seferler, savaşlar ve fetihler anlatılmaktadır. Biri tarafımızca tespit edilmiş iki nüshası bulunan kitap, edebî değerinin yanında yazıldığı dönemin iskân politikasını, idari yapısını, ordunun durumu ve bölümlerini tasvir etmesi yönleriyle Kanuni devrinin ilk yarısı için orijinal bir kaynaktır. Mesnevi nazım şekliyle yazılan Süleymaniyye, 3526 beyitten müteşekkildir. 1521 yılındaki Belgrad Seferi’yle başlayan eser, 1538 tarihli Kara Boğdan seferiyle sona ermektedir. Bu makalede Senâyî’nin kimliği üzerinde durulmuş; Süleymaniyye’nin nüshaları tanıtılmış, şekil özellikleri ve içeriği hakkında bilgiler verilmiştir.
Keywords : Süleymanname, Süleymaniyye, Senâyî, Kanuni Sultan Süleyman, Mesnevi