Zımnî Teşbihi Belirlemede Kullanılacak Bir Çözümleme Önerisi: Grice’ın İlgi İlkesi

Authors : Nazife Nihal İnce

Pages : 731-750

Doi:10.33415/daad.1477131

View : 19 | Download : 25

Publication Date : 2024-09-30

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada zımnî teşbihin belirlenmesinde Grice’ın İlgi İlkesi’nden yararlanma imkânı araştırılmıştır. Arapça teşbih sanatlarından biri olan zımnî teşbihte benzetme olayı açıkça ifade edilmez. Çalışma, açıkça ifade edilmeyen bu teşbihin ilgi ilkesi doğrultusunda yapılacak bir çözümlemeyle ortaya çıkarılabileceği varsayımından hareket etmekte ve söz konusu varsayımı örnek çözümlemelerle kanıtlamayı amaçlamaktadır. Zımnî teşbihte benzeyen ile benzetilen tarafların bağımsız görünen cümlelerden oluşması onun teşhis edilmesini zorlaştıran bir özelliktir. İlgi ilkesi ise sözlerin kastedilen anlamına ulaşmayı mümkün kılan konuşma ilkelerinden biridir. Çalışmada, belagat geleneğinde sık kullanılan beş zımnî teşbih örneği üzerinde ilgi ilkesi çözümlemesi test edilmiştir. Seçilen örneklerin tamamı şiirdir. Zımnî teşbihi oluşturan cümleler birbirinden bağımsız göründüğü için sezdirimin bulunduğu peşinen kabul edilerek çözümlemeye doğrudan ilgi kurma adımıyla başlanmıştır. Çözümleme iki sözün anlamlarını ayrı ayrı belirlemek ve ardından ortak bir anlam bularak gerçekleştirilmiştir. Şiir özelinde zımnî teşbihin ilgi ilkesi kullanılarak teşhis edilebildiği görülmüştür.
Keywords : Arap Dili ve Belagati, Teşbih, Grice’ın İlkeleri, Konuşma Sezdirimi, Zımnî Teşbih