İlimler Tasnifinde Hadis İlminin Yeri

Authors : Halil Ibrahim Doğan

Pages : 319-360

Doi:10.33415/daad.1306923

View : 229 | Download : 194

Publication Date : 2023-09-30

Article Type : Research

Abstract :Hicrî ilk asırlardan günümüze kadar farklı açılardan pek çok ilimler tasnifi yapılmıştır. Çalışmanın konusu, ilimler tasnifinde hadis ilminin yeridir. Araştırmanın amacı, tasniflerde hadis ilminin konumunu ortaya çıkarmaktır. Önemi ise hadis açısından bazı âlimlerin yaptıkları tasnifler hakkında çalışmalar olsa da genel olarak bu ilmin tasniflerdeki yerini ele alan herhangi bir araştırmanın olmamasıdır. Makalede nitel araştırma yöntemlerinden dokümantasyon metodu kullanılarak ilimler tasnifinin olduğu eserler tespit edilerek incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda birkaçı hariç başta İslâm filozoflarının yaptıkları olmak üzere ilimler tasnifinin hepsinde hadisin bulunmadığı belirlenmiştir. Hadisin olduğu ilimler tasnifinde onun şer‘î/dinî/naklî ilimler kısmında yer aldığı ve tasniflerin bir kısmında hadisle ilgili bazı konularda bilgiler olduğu tespit edilmiştir. Bunları hadisin rivâyet ve dirâyet şeklinde ikiye ayrılması, hadis ilimleri, literatür, bazı hadislerin şerh edilmesi ve birkaç usûl meselesine temas edilmesi şeklinde sıralamak mümkündür.
Keywords : Hadis, Tasnif, Rivâyet/Dirâyet, Literatür, Şerh